HistoriaPolski.eu - Forum historia Polski

Rządy Andegawenów w Polsce
Po śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370 r., zgodnie z wcześniejszymi układami z Węgrami z 1339 i 1355 r., tron polski objął Ludwik Węgierski. W 1374 r. wydał on w Koszycach przywilej dla szlachty polskiej, zgodnie z którym w zamian za uznanie praw córek Ludwika do tronu polskiego majątki szlacheckie zwolnione zostały od obciążeń na rzecz państwa, z wyjątkiem poradlnego (danina od gospodarstwa) w wysokości 2 groszy z łanu kmiecego rocznie. Król przyrzekł też nadawać urzędy ziemskie szlachcie z tej ziemi, w której wakuje dany urząd. Szlachta zobowiązana była odtąd do nieodpłatnej służby wojskowej tylko w granicach państwa. Za straty poniesione poza nimi miało być wypłacane jej odszkodowanie. W 1381 r. Ludwik wydał przywilej dla duchowieństwa. Odtąd także powinności podatkowe tego stanu zostały ograniczone do poradlnego w wysokości 2, a w przypadku klasztorów - 4 groszy z łanu chłopskiego rocznie.

Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
Podstawowym problemem stojącym przed królem Władysławem II Jagiełłą było powstrzymanie ekspansji krzyżackiej. Zwycięska wojna trwająca od 1409 r. do roku 1411, z wielkim zwycięstwem polsko-litewskim pod Grunwaldem w 1410 r., zapoczątkowała zmierzch potęgi państwa krzyżackiego. Związek Państwa polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim został zacieśniony unią w Horodle w 1413 r. (zadecydowano tam m.in. o wspólnych zjazdach polsko-litewskich oraz dokonano adopcji do polskich herbów 47 bojarskich rodów litewskich). Zapewnienie „posiadania” tronu polskiego dla swych synów uzyskał Jagiełło poprzez wydawanie przywilejów dla szlachty polskiej (przywilej czerwieński w roku 1422, przywilej brzeski w 1425 r., w którym sformułowano m. in. zasadę „neminem captivabimus nisi iure victum”, oraz przywilej jedlnieński w roku 1430). Przyczyniło się do tego zwycięstwo zasady elekcyjności tronu, po śmierci Kazimierza III Wielkiego w 1370 r. (elekcji dokonywano na zjeździe elekcyjnym, następnie odbywała się koronacja i nowy władca potwierdzał prawa i przywileje stanowe).

Gospodarka, kultura i społeczeństwo
Kolejną ważną sprawą państwową była gospodarka. Za czasów panowania ostatnich Jagiellonów nastąpił jej rozkwit. Wpłynęło na to kilka czynników. Duże zyski czerpano z handlu morskiego, szczególnie z najbogatszego portu polskiego w Gdańsku, który, mimo prób uzyskania przywilejów, udało się zmusić do pewnych ustępstw. Skarb królewski bogacił się ponadto dzięki odzyskiwaniu dóbr dzierżawionych przez magnatów, najpierw dzięki królowej Bonie, a później dzięki ruchowi egzekucyjnemu.

Stosunki polsko-litewskie
Bez wątpienia w tym czasie sytuacja geopolityczna sprzyjała sojuszowi polsko-litewskiemu, gdyż oba państwa łączyło coraz więcej wspólnych interesów, jak choćby chęć odzyskania ziem utraconych w wyniku ekspansji krzyżackiej, dążenie do umocnienia swych wpływów na terytoriach ruskich, a także przyczyny ekonomiczne. Według Oskara Haleckiego główną przesłanką do podpisania unii i utworzenia federacji polsko-litewskiej było uniknięcie konfrontacji zbrojnej obu państw na ziemiach ruskich, do których oba kraje rościły swoje pretensje.

Konflikt polsko-krzyżacki
Pojawienie się u wrót Polski (na zaproszenie Konrada Mazowieckiego) Zakonu Krzyżackiego w 1226 r., nie wróżyło długiego i dramatycznego konfliktu. Przybywali jako sojusznicy do walki z uciążliwymi Prusami atakującymi głównie Mazowsze. To, że sfałszowali odpowiednie dokumenty - papieską bullę, która miała oddawać im na własność Ziemię Chełmińską i zdobywane na poganach obszary - umknęło gdzieś w chaosie rozdrobnienia feudalnego. Na północnym wschodzie wyrastało potężne, groźne, agresywne państwo.

Wojsko, technika i uzbrojenie
Jeśli chodzi o system organizacyjny wojska to nadal było to pospolite ruszenie, zaś w kwestii uzbrojenia to : konnica czyli rycerstwo ubrane w pancerze kolcze, skórznie i przeszywanice (zależnie od portfela właściciela), pierwsze elementy płytowe, głównie napierśniki, naramienniki, do kapturów kolczych dodawano łebki. W XIV w. hełm garnczkowy przyjmuje swoją najbardziej rozwiniętą formę w hełm wielki, ozdobiony klejnotem, rycerz walczy kopią, w lewym ręku dzierżąc tarczę, przystosowaną już do podpierania ciężkiej kopii, w szyku pieszym używano mieczy jednoręcznych o dłuższym sztychu czyli przystosowanych już również do kłucia nie tylko do cięcia, jelec miecza prosty lub eliptyczny, głowica okrągła, lub topora, korbacza zależnie zachcianek i umiejętności rycerza, taktyka walki: w płot, za rycerzem giermek uzbrojony i opancerzony nieco prościej i biedniej, za nimi strzelcy: konni kusznicy. Zasadniczo armia polska nie odbiegała wyposażeniem i jakością broni od zachodu, zaś dało się zauważyć np na Mazowszu wpływy wschodnie, gdzie często występowały lamelki, lub przeszywanice, walczono chętnie włócznią, tarcze pawężowe, na głowach noszono oprócz kapalinów i szyszaków szłomy i przeróżne zbrojone czapy z elementami kolczymi, używano również tasaków i szabel(!). Ze względów terytorialnych Polska należała wówczas do ciekawych teatrów wojen i uzbrojenia gdzie ścierały się kultury zachodu i wschodu.

Polska Jagiellonów ogólnie
Dynastia Jagiellonów władała państwem polsko-litewskim przez następne dwieście lat, tworząc w pewnym momencie (II połowa XV wieku) jedno z największych imperiów europejskich - Jagiellonowie rządzili w Polsce, na Litwie, w Czechach i na Węgrzech.

Biografie
Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.

Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
Dział ten służy do publikowania odnośników do ciekawych tematów poświęconych historii Polski. Najlepiej jest zacytować post wprowadzający z innego forum oraz podanie nazwy forum wraz z linkiem do tematu.