Niezwykłe odkrycie z okresu rzymskiego w Polsce

Archeologia – nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Niezwykłe odkrycie z okresu rzymskiego w Polsce

Post autor: Artur Rogóż »

24 lut, 19:00 RZ / PAP

Ślady najstarszych tężni, wykorzystywanych do warzenia soli, odkryli na terenie Inowrocławia (woj. kujawsko-pomorskie) naukowcy z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wykopaliska wskazują, że najstarsze znane tego typu budowle działały w tym miejscu w II-IV w.

- Odnalezione przez nas ślady, podczas prowadzonych od lat systematycznych badań archeologicznych, wskazują, że na terenie obecnego Inowrocławia istniały prawdopodobnie pierwsze w europie tężnie. Służyły one do pozyskiwania soli z wydostających się na powierzchnię, zasolonych wód gruntowych - poinformował dr Józef Bednarczyk z Instytutu Prahistorii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Poznańscy naukowcy, podczas wykopalisk, natrafili na ślady fundamentów dużych konstrukcji drewnianych. Z analizy ich ułożenia oraz towarzyszących im znalezisk, wnioskują, że były to podstawy tężni.

Największa z pięciu zlokalizowanych konstrukcji mogła mieć 37 metrów długości i 6 metrów szerokości, pozostały były nieco mniejsze.

Z dotychczasowych badań wynika, że działały one w okresie rzymskim, między II, a początkiem IV wieku naszej ery. Oczywiście, mogły funkcjonować w różnych okresach tego przedziału czasowego" - zaznaczył dr Bednarczyk.

W ocenie naukowców, zasada ich działania była zbliżona do współczesnych tego rodzaju konstrukcji, które istnieją w Polsce, m.in. w Ciechocinku i Inowrocławiu. Solanka, o początkowym stężeniu około 6 proc., spływa 2-3 razy po ramach wypełnionych gałęziami tarniny. W toku tego procesu odparowuje z niej część wody i roztwór zwiększa stężenie do ok. 25 proc., co ułatwia odzyskanie z niego czystej soli innymi metodami.

Na terenie obecnego Inowrocławia stężoną solankę prawdopodobnie odparowywano dalej podgrzewając na paleniskach. Wokół reliktów, konstrukcji, które mogły być tężniami, natrafiono na ślady ponad 200 palenisk.

- W okresie rzymskim sól pozyskiwano w rejonie basenu Morza Śródziemnego poprzez odparowywanie solanki na słońcu, dzięki sprzyjającym warunkom klimatycznym. Na terenie Małopolski, czy dalej na zachód - w Wirtembergii, Lotaryngii, solankę odparowywano podgrzewając na ogniu w wysokich cylindrach - podkreślił dr Bednarczyk.

- Jeśli chodzi o tężnie, to nie znam przypadku ich zastosowania do warzenia soli na terenie Europy ani w okresie rzymskim, ani wczesnego średniowiecza. To w pełni oryginalny pomysł i dzieło ludności zamieszkującej te tereny - dodał naukowiec.

Naukowcy z Poznania systematycznie badają najstarsze osadnictwa w rejonie Inowrocławia od lat 60. ub. wieku. Największe osiągnięcia w tym zakresie ma prof. dr hab. Aleksandra Cofta-Broniewska, b. kierownik Zakładu Prahistorii Polski Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Prowadzone przez ponad 30 lat pod jej kierunkiem badania pozwoliły na zlokalizowanie kompleksu osadniczego z okresu wpływów rzymskich (zaznaczonego na mapie Klaudiusza Ptolemeusza jako Askaukalis), zaś odkrycie warsztatów obróbki bursztynu i rogu wprowadziło nowe elementy do badań nad przebiegiem szlaku bursztynowego. Zasługą prof. Cofta-Broniewskiej było również odnalezienie wczesnośredniowiecznej warzelni soli i odtworzenie procesu technologicznego jej produkcji oraz odkrycie warsztatu produkcji szkła.

Inowrocław, zwany często "miastem na soli", leży na dużym wsadzie solnym, który miał ogromne znaczenie dla rozwoju miasta. W 1875 r. powstało uzdrowisko, w którym do dziś wykorzystuje się do celów leczniczych miejscowe bogactwa naturalne: sól i solankę.

W tutejszym parku zdrojowym, zwanym Parkiem Solankowym, znajduje się inhalatorium - tężnia solankowa, jeden z trzech tego typu obiektów w Polsce i jednocześnie jedna z dziewięciu w Europie. Inowrocławska wyróżnia się oryginalnością konstrukcji (ma kształt dwóch połączonych ze sobą wieloboków), mierzy dziewięć metrów wysokości i ponad 300 metrów długości. Taka konstrukcja najkorzystniej zapewnia wytwarzanie aerozolu solankowego i zapobiega jego rozpraszaniu.

Wokół tężni powietrze nasycone jest jodem i mikroelementami, powstającymi wskutek ociekania solanki i działania ruchu powierza. Wytworzony w ten sposób aerozol, służy profilaktyce i wspomaga leczenie schorzeń górnych dróg oddechowych, chorób tarczycy, schorzeń alergicznych skóry, obniża poziom ciśnienia tętniczego.
PAP
ODPOWIEDZ

Wróć do „Archeologia Polski”