RZĄDY BOLESŁAWA ŚMIAŁEGO I WŁADYSŁAWA HERMANA

[Warka]

Bolesław Śmiały zwany też Szczodrym objął tron po śmierci swego ojca Kazimierza Odnowiciela w 1058 roku. Jego panowanie to czasy aktywnych działań na rzecz wzmocnienia pozycji Polski oraz uniezależnienia jej od Cesarstwa. Dla tych planów chciał pozyskać Ruś i Węgry. Z Czechami starał się Bolesław utrzymywać poprawne stosunki o czym świadczy małżeństwo jego siostry Świętosławy z królem czeskim Wratysławem II. Stosunki polsko-czeskie zostały zerwane w 1069 roku, kiedy to Bolesław przestał płacić trybut ze Śląska. W trakcie ataku na Czechy w 1072 roku Bolesław dokonał znacznych zniszczeń, a następnie poparł Sasów w ich buncie przeciwko cesarzowi.

Na Węgrzech Bolesław popierał roszczenia do tronu synów zmarłego króla Beli I - Gejzę I i Władysława Świętego przeciwko synowi króla Andrzeja I - Salomonowi. Gdy po czteroletnim panowaniu Gejza I zmarł Bolesław wprowadził na tron jego brata Władysława. W ten sposób Węgry stały się jego sojusznikiem przeciwko Czechom i Cesarstwu, a Władysław jako król węgierski został zaakceptowany przez papieża.

Na Rusi spór o władzę toczył się między synami Jarosława Mądrego - Izasławem, Światosławem i Wsiewłodem. Izasław objął tron przy wsparciu Bolesława w 1069 roku, jednak na skutek konfliktu z braćmi musiał uciekać z Rusi cztery lata później. Wtedy Bolesław poparł Światosława i Wsiewłoda przeciwko Izasławowi, który szukał pomocy w Czechach i w Cesarstwie. Ostatecznie Izasław wrócił na tron kijowski, ale zmarł w 1078 roku. Bolesławowi w wyniku zaangażowania na wschodzie udało się z powrotem przyłączyć do Polski Grody Czerwieńskie.

Zwierzchność polską zrzucili za panowania Bolesława Śmiałego Pomorzanie.

Bolesław założył i wyposażył finansowo klasztor benedyktynów w Tyńcu oraz Mogilnie a także usytuowane w Lubiniu opactwo benedyktyńskie.

Spór o inwestyturę toczący się pomiędzy papieżem a cesarzem wykorzystał Bolesław Śmiały dla zrzucenia zależności od cesarstwa. Wraz z Anglią, Francją i Węgrami udzielił zdecydowanego wsparcia papieżowi Grzegorzowi VII przeciwko cesarzowi Henrykowi IV. Rychło Bolesław zebrał owoce swoich działań. Papież najpierw zgodził się na odnowienie arcybiskupstwa w Gnieźnie, potem na zwiększenie liczby biskupstw, a ostatecznie na koronację Bolesława na króla polskiego w 1076 roku. W ten sposób państwo polskie zrzuciło swą zależność od świeckiej władzy cesarza.

Powodzenia i sukcesy na polu międzynarodowym przerwała sytuacja w kraju, gdzie Bolesław Śmiały skazał na śmierć przez poćwiartowanie biskupa krakowskiego Stanisława ze Szczepanowa. Do dzisiaj są niejasne przyczyny konfliktu pomiędzy królem i biskupem. Nie rzuca światła na tą kwestię ówczesny kronikarz Gall Anonim pisząc o całej sytuacji bardzo oględnie. Egzekucja biskupa spotkała się z dezaprobatą i potępieniem króla. Przeciwnicy polityczni wykorzystali sytuację, zawiązali spisek i zmusili Bolesława do ucieczki. Udał się z żoną i synem na Węgry, gdzie pomocy udzielił mu jego protegowany Władysław. Gall Anonim jako na sprawcę ucieczki Bolesława wskazuje jego brata Władysława Hermana. Do Polski Bolesław za życia już nie powrócił, zmarł zagranicą. Jego ciało przewieziono do Polski i pochowano w Tyńcu. Żona wraz z synem Mieszkiem na rozkaz Władysława Hermana wróciła do kraju. W trzy lata później Mieszko zmarł, być może otruty jak sugeruje Gall Anonim.

Upadek Bolesława Śmiałego zbiegł się w czasie z uzyskaniem przewagi w sporze o inwestyturę przez stronę cesarską, tak, że następca Bolesława - Władysław Herman musiał uznać zwierzchnictwo cesarza Henryka IV. Przez cały okres swego panowania Władysław Herman nie koronował się, a w jego imieniu krajem zarządzał wojewoda Sieciech. Wojewoda starał się ograniczyć wpływy możnych, co zaowocowało ich spiskiem do którego wciągnęli synów Władysława Hermana - Zbigniewa i Bolesława. Po paru latach walk i niepokojów Sieciecha pokonano i wygnano z kraju. Władysław Herman podzielił się z synami władzą wydzielając im dzielnice. Bolesław uzyskał Śląsk, Sandomierz i Kraków a Zbigniew Wielkopolskę i Kujawy. W rękach Władysława pozostało Mazowsze z Płockiem i oczywiście zwierzchność w państwie. Władysław Herman zmarł w 1102 roku a podział na dzielnice pomiędzy Zbigniewem i Bolesławem utrzymał się jedynie do roku 1107, kiedy to bracia rozpoczęli pomiędzy sobą walkę o władzę w kraju.

[Otton III]

Zwierzchność polską zrzucili za panowania Bolesława Śmiałego Pomorzanie.

Tylko przejściowo, bo później Bolesław II Szczodry Pomorze odzyskał.

Bolesław założył i wyposażył finansowo klasztor benedyktynów w Tyńcu oraz Mogilnie a także usytuowane w Lubiniu opactwo benedyktyńskie.

Klasztor w Tyńcu założył już Kazimierz I Odnowiciel w 1044 roku.

Upadek Bolesława Śmiałego zbiegł się w czasie z uzyskaniem przewagi w sporze o inwestyturę przez stronę cesarską, tak, że następca Bolesława - Władysław Herman musiał uznać zwierzchnictwo cesarza Henryka IV.

Władysław I Herman uznał zwierzchność Niemiec w ogóle dlatego, że bał się ich.

Przez cały okres swego panowania Władysław Herman nie koronował się, a w jego imieniu krajem zarządzał wojewoda Sieciech.

Sieciech sterował Władysławem Hermanem początkowo wraz z innymi możnymi polskimi (ale najbardziej Sieciech), później już tylko Sieciech.

[ziomeka]

Rządy Władysława Hermana nie były korzystne dla Polski. Dobrze, że nastąpił po nim Bolesław Krzywousty, który "uporządkował" sprawy.