Podział administracyjny

Statut (testament Bolesława Krzywoustego) – regulował sprawę dziedziczności, został zaprzysiężony przez zgromadzonych na wiecu możnowładców i biskupów, wszedł w życie w 1138 roku, po śmierci księcia. Zgodnie z jego postanowieniem każdy z książęcych synów miał otrzymać jedną dzielnicę Polski. Dla utrzymania jedności państwa władzę zwierzchnią nad całością terytorium miał zawsze sprawować najstarszy z rodu – senior.
asda
Posty: 167
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 03 sty 2011, 01:14

Podział administracyjny

Post autor: asda »

Interesuje mnie sprawa podziału administracyjnego w okresie rozbicia dzielnicowego.


1. Jak wygląda hierarchia jednostek administracyjnych i ew. ich wzajemne korelacje?

2. Jak miały się tytuły władców do posiadanych przez nich ziem?

3. Skąd można zdobyć opis geograficzny tych wszystkich jednostek (również niższego szczebla)?

Oczywiście prosiłbym również o odesłanie do odpowiedniej literatury.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Re: Podział administracyjny

Post autor: Artur Rogóż »

Głównymi postanowieniami testamentu Krzywoustego były:
1. Podzielenie dzielnic pomiędzy synów:
-Władysław (Śląsk)
-Bolesław (Mazowsze z Kujawami)
-Mieszko (Wielkopolska)
-Henryk (Ziemia Sandomierska)
-Kazimierz, najmłodszy syn Bolesława Krzywoustego nie otrzymał dzielnicy, ponieważ przed spisaniem testamentu jeszcze nie było go na świecie
2. Dzielnice były dziedziczne przez synów ich władców. Właściciele dzielnicy nie mogli ze sobą walczyć.
3. Ziemia Krakowska i łężycko-sieradzka były nazywane dzielnicą senioralną. Władzę nad nią miał sprawować najstarszy książę (senior) z rodu Piastów (zasada pryncypatu). Senior poza dodatkową ziemią również stawał na czele Polski, sprawował rolę reprezentacyjną kraju, decydował o wojnie i pokoju, mianował biskupów, miał zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim.
Pomimo zasady pokoju wewnątrz kraju (opisane w punkcie 2) synowie Krzywoustego dążyli do wojen pomiędzy sobą. Rozpoczął się spór pomiędzy juniorami a seniorem.
Pierwszym seniorem Polski był Władysław. Jego bracia, Mieszko i Bolesław potrzebowali sprzymierzeńców, nadawali więc im przywileje, co prowadziło do złej organizacji państwa. Taka sytuacja na rękę była możnowładcom. Mieli oni również poparcie arcybiskupa gnieźnieńskiego, który wyklął Władysława za to, że toczył bitwy z braćmi. Władysław musiał opuścić granice Polski (czemu zawdzięcza przydomek "wygnaniec"). Miał on jednak sprzymierzeńców w cesarstwie (jego żona wywodziła się z rodziny cesarskiej), co postanowił wykorzystać. Cesarz Fryderyk Barbarossa dążył wtedy do tworzenia państwa uniwersalnego (coś na styl Imperium Rzymskiego), tak więc miał pretekst by zaatakować Polskę. Dotarł aż pod Poznań, więc ówczesny senior Bolesław Kędzierzawy musiał ulec i przyjąć podane mu warunki. Złożył hołd cesarzowi, zapłacił okup, zobowiązał się oddać dzielnice Władysława (Śląsk) jego potomkom, którzy wkrótce powrócili do Polski by zająć Śląsk.
Następnym seniorem był Mieszko Stary, bardzo dobry władca silnej ręki, co z z kolei nie na rękę było możnowładcom. Wynieśli oni wtedy na tron Kazimierza Sprawiedliwego, co było niezgodne z zasadą senioratu, ponieważ Mieszko wtedy jeszcze żył.
Kazimierz za swoich rządów nadał duchowieństwu przywileje i uznał zwierzchnictwo cesarza.
Następnie w Polsce panował Leszek Biały, zdobywając spore uznanie w społeczeństwie oraz papieża, co prawdopodobnie nie spodobało się jego przeciwnikom. Zmarł podczas wiecu, prawdopodobnie za sprawą wrogów.
Po śmierci Leszka Białego zanikła zasada pryncypatu. Jego brat, Konrad mazowiecki toczył bój o władzę z Laskonogim, jednak wygrał go inny kandydat, mianowicie Henryk Brodaty.
Henryk dążył do ujednolicenia państwa (udało mu się zjednoczyć Małopolskę, Śląsk, Wielkopolskę), miał w planie koronacje jego syna, Pobożnego, lecz przeszkodził mu najazd Turków, którzy podczas bitwy zabili syna Henryka.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Polska dzielnicowa”