Mam kilka pytań odnośnie średniowiecznej wojskowości miast, w szczególności interesują mnie formacje zbrojne mieszczan.
Z tego co się orientuje, obowiązki wojskowe mieszczan to:
I. Od zarania powstania miast w Polsce (zdaje się druga połowa XIIw) mieszczanie byli zobligowani do obrony murów miast, co w pełni średniowiecza było organizowane pod egidą cechów rzemieślniczych (odpowiadających za poszczególne fragmenty murów i baszt) a dalej doskonalone poprzez bractwa kurkowe (w ramach których ćwiczono się w strzelaniu). W tym celu mieszczanie tworzyli piechotę, przede wszystkim strzelecka, ale także jak mniemam defensywną (włócznicy).
II. Podczas zwoływania pospolitego ruszenia mieszczanie byli zobligowani do wysłania wozów wraz z zaopatrzeniem, którym winna towarzyszyć eskorta zbrojna.
III. Miejskie wozy skarbowe miały ponoć obstawę zbrojna w postaci włóczników.
IV. U schyłku średniowiecza zwiększono obowiązki wojenne mieszczan, których poczęto brać w pole na wyprawy wojenne. Mamy tego udokumentowany przykłady na okres wojny trzynastoletniej.
V. Zwiększone obowiązki wojskowe mieszczan schyłku średniowiecznego to przede wszystkim obowiązek partycypowania w tzw wyprawie z dóbr, w ramach której miast było zobligowane do wysłania pod komendę oddziału zbrojnego. Nie musiał to być oddział milicji miejskiej, ale np. opłaceni przez miasto zaciężni.
VI. Wiadomo, iż w statutach Kazimierza Wielkiego zaklasyfikowano wójtów do rycerstwa i skodyfikowano ich obowiązek służby wojskowej, który przypuszczalnie nieformalnie funkcjonował już wcześniej. Z tym, że obowiązek ów wynikał z tytułu posiadania ziemi dziedzicznej przez wójtów i w takim kontekście wójtów należy traktować nie jako mieszczan, lecz jako ziemiaństwo.
VII. Porządek miejski utrzymywano dzięki instytucji straży miejskiej, zwanej (wybaczcie, że czerpię tu z wikipedii) drabami miejskimi.
Moje pytania:
1. Na kiedy datuje się pierwszą lokację miejską w Polsce i co nią było?
2. Co było przed milicja miejską? Wiadomo, iż część miast była zakładana na „surowym korzeniu”, część zaś wyewoluowała z osad targowych, podgrodzi itp. Czy mamy jakieś wzmianki źródłowe, albo czy też na podstawie źródłowych poszlak możemy wnioskować o formacjach zbrojnych podgrodzi i osad targowych?
3. Wiem że takowe istnieją, czy więc mógłby się ktoś podzielić a także wskazać źródło popisów miejskich/cechowych zbrojowni, które są pierwszorzędną bazą do wnioskowania o charakterze (wyposażeniu, specjalizacji) milicji miejskich?
4. Eskorta zbrojna wozów zaopatrzeniowych… wyobraźnią widzę to jako konnych zbrojnych podążających z konwojem zaopatrzeniowym. Czy mamy jakieś bardziej konkretne informacje o charakterze owej eskorty? Czy były w Polsce miasta posiadające miejskie/cechowe stadniny, których obecność poświadczałaby istnienie miejskich formacji jazdy?
5. Wyjście milicji miejskiej w bitewne pole… macie może jakieś konkretne przykłady, tzn. data, okoliczność, liczebność, uzbrojenie?
6. Analogicznie dla przykładu wyprawy z dóbr dla miast, interesują mnie jakieś namacalne konkrety, ewentualnie wiarygodne domysły.
7. Wiadomo, iż najbardziej zurbanizowanym obszarem Polski był Śląsk. A zatem czy na Śląsku, który jak wiemy szeroko czerpał z wzorców niemieckich tym bardziej popularnych z powodu ogromnej rzeszy niemieckich imigrantów, czy na Śląsku miejskie formacje zbrojne:
- były liczniejsze i bardziej znaczące dla wojskowości prowincji?
- czy niemieccy koloniści wnieśli jakiś nowy element do wojskowości miast śląskich
- czy śląskie miejskie formacje zbrojne wyróżniały się jakoś na tle pozostałych polskich prowincji pod kątem uzbrojenia?
8. Ponoć Gdańska milicja była o tyleż charakterystyczna na tle reszty Polski, iż zbrojna była w gizarmy. Czy mamy dla przypadku innych miast, może niekoniecznie dużych, informacje o podobnych ewenementach wojskowości?
9. Propos ewenementów, wiadomo że Mazowsze było prowincją już w XIIIw, a zwłaszcza później:
- zacofaną gospodarczo
- na tle pozostałych prowincji polskich silnie autonomiczną
- specyficzna pod względem wojskowości, tu bowiem mieszała się wojskowość polska z ruską i bałtyjską.
Czy w związku z tym zbrojni miast (a właściwie jak mniemam miasteczek, jako że większych ośrodków poza Płockiem w prowincji mazowieckiej raczej nie uświadczysz) mieli odmienną formę? Chodzi mi zarówno o podstawę prawną powoływania jak również uposażenie.
10. Analogicznie dla Rusi Czerwonej, której to proces inkorporacji do korony zaczął się z rokiem 1340. Wiemy że:
- była to prowincja rdzennie ruska, a Rusini w średniowieczu charakteryzowali się odmienna wojskowością tak pod kątem preferencji w orężu (łuk kompozytowy, berdysze, sulice, pawężki) jak i ubiorze (kapaliny ruskie, szyszaki, zbroja łuskowa, bakhtera itp.). Inne były także prawa i stosunki na Rusi, którą zunifikowano z resztą Korony edyktem zdaje się Władysława Jagiełły w latach 30-tych XVw.
- oddziaływały tu wpływy węgierskie
- zwłaszcza na Podolu, silne były wpływy wojskowości stepu, mamy tu w końcu sąsiedztwo Tatarskie, a zatem ciągłe zagrożenie miast łupieżczymi najazdami nomadów
- jednocześnie miasta Rusi Czerwonej silnie się rozwijały, zwłaszcza Lwów, a to dzięki handlowi wzdłuż Dniestru do morza czarnego.
Biorąc pod uwagę owe czynniki, można przypuszczać iż zbrojne oddziały mieszczan Rusi Koronnej cechowała odmienność formy, ale też i ‘ważność’ w ogólnym potencjale wojskowym prowincji. Poproszę o wasze uwagi w tym zakresie
11. Hanza była w średniowieczu obecna na ziemiach Polskich, nie tylko na wybrzeżu w Gdańsku, ale też i w Krakowie. Czy Hanza miała wpływ na wojskowość miast?
12. Kilkanaście miast starostwa spiskiego dostało się pod władzę Korony w 1412r, a w 1489 na stałe przyłączono je do Polski. Średniowieczne miasta Słowacji były niezwykle bogate, a to dzięki licznym surowcom mineralnym na tym obszarze wydobywanym. Czy wiecie coś o formacjach zbrojnych tych miast i ewentualnym udziale w konfliktach zbrojnych?
13. Wiadomo wam coś więcej drabach miejskich? Ich liczbie w miastach Polskich, standardzie uzbrojenia?
14. Możecie polecić jakąś godziwa literaturę z tego zakresu?
UWAGA: jeśli gdzieś palnąłem gafę, to proszę się nie naśmiewać, tylko wytłumaczyć uprzejmie Nie jestem zawodowym historykiem, a jedynie pasjonatem, który całkiem niedawno zaopatrzył się w parędziesiąt raptem pozycji literatury.
Serdecznie zapraszam do dyskusji!
Formacje zbrojne mieszczan w Polsce.
Pierwszą dynastią panującą w Polsce byli Piastowie. Rządzili od powstania państwa polskiego (około 900 roku) do 1370, z krótką przerwą na panowanie Przemyślidów (1291-1305). W latach 1138-1320 miało miejsce tzw. rozbicie dzielnicowe, kiedy władza nad ziemiami polskimi należała równocześnie do wielu niezależnych książąt piastowskich.
-
- Posty: 167
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 03 sty 2011, 01:14
Wróć do „Polska Piastów ogólnie”
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty