Reformacja na ziemiach polskich

[Artur Rogóż]

Co sądzicie na temat reformacji na ziemiach polskich? Czy hasła głoszone przez Lutra mogły trafić do Polski?

[stach]

Mogły i trafiły, ale np. Zygmunt Stary, czy Zygmunt II August woleli tolerancję religijną niż politykę podobną do francuskiej czy habsburskiej. To dziwne, ale gdy w Europie toczyły się wojny religijne, a akurat u nas był spokój dzięki tolerancji. Szlachta mogła swobodnie wyznawać protestantyzm, kalwinizm itd. A do Lutra mam tylko to, że Kopernika nazwał głupcem.

[Warka]

Mogły, i trafiły. Polska szlachta z reguły była tolerancyjna i przyjaźnie nastawiona do nowych prądów, szczególnie w okresie renesansu, gdy tyle tych nowych prądów było. Jednak ostatni Jagiellonowie nie byli przychylni reformacji. Zygmunt August trochę był bardziej tolerancyjny od ojca, chciał nawet kościoła narodowego, ale pod zwierzchnictwem papieża.

[Husarz]

Mogły, i trafiły. Polska szlachta z reguły była tolerancyjna i przyjaźnie nastawiona do nowych prądów, szczególnie w okresie renesansu, gdy tyle tych nowych prądów było. Jednak ostatni Jagiellonowie nie byli przychylni reformacji. Zygmunt August trochę był bardziej tolerancyjny od ojca, chciał nawet kościoła narodowego, ale pod zwierzchnictwem papieża.

No tak, ale może w jakimś stopniu zostalibyśmy zwolnieni z obowiązków takiego zwykłego państwa katolickiego (i tolerancyjnego) i np. nie doszłoby do Wiednia. Niemniej kościół narodowy nie byłby nietolerancyjny. Przynajmniej tak uważam.

[Artur Rogóż]

NO tak, ale w ostateczności Kalwinizm czy też Luteranizm nie przyjęły się tak powszechnie jak w krajach zachodniej Europy. Tylko ten jeden wyjątek jakim jest Albrech Hohenzolern niby spokrewniony z Jagiellonami ale przyjął Luteranizm i dzięki niemu Prusy przeżyły tzw. drugą młodość.

[Husarz]

Ale Prusy to nie Korona czy Litwa. To był lennik, ale co do spraw religii miał wolną rękę. Kalwinizm i protestantyzm się przyjął tylko dzisiaj tego nie widać. Przecież konfederacja warszawska robiła swoje. Nie ogłaszano by tak głośnego dokumentu. Zresztą nawet przed konfederacją, szlachta miała wolność wyznania bez większych dekretów.

[Artur Rogóż]

No miała wolność wyznania, ale za dużo osób nie przyjęło luteranizmu czy kalwinizmu to mnie trochę dziwi.

[Husarz]

No miała wolność wyznania, ale za dużo osób nie przyjęło luteranizmu czy kalwinizmu to mnie trochę dziwi.

Nie wiem, czy mówisz o Prusach czy o Koronie i Litwie. W Prusach wielu ludzi przyjęło protestantyzm (głównie luteranizm) i wkrótce stał się on religią panującą. W Koronie i na Litwie przeważali katolicy i prawosławni, co nie oznacza, że mało osób przyjęło luteranizm czy kalwinizm (bardziej luteranizm). Jest to raczej słabo udokumentowane, a i ślady po tym zanikły. Dzisiaj w Polsce mało kto jest protestantem (już prędzej ateistą), ale wtedy można było spotkać protestantów.