Stanisław Ligęza z Gorzyc i Przecławia herbu Półkozic (? – zm. 9 marca 1462) – rycerz pasowany, kasztelan żarnowski i małogoski,
Rodzina
Był najmłodszym synem wojewody i starosty łęczyckiego oraz wielkorządcy krakowskiego Jana Ligęzy herbu Półkozic i zapewne Małgorzaty. Miał kilkoro rodzeństwa[1]. Jego ojciec Jan Ligęza (zm. 1419) w bitwie pod Grunwaldem dowodził 32 chorągwią, uczestniczył w unii horodelskiej[2]. Wzniósł zamek w Bobrku, nad Przemszą nieopodal jej ujścia do Wisły[3].
Pałac w Przecławiu zbudowany w stylu angielskiego neogotyku w połowie XIX w. dla Mieczysława Reya, w prostej linii potomka sławnego poety i pisarza Mikołaja. Pałac stoi na miejscu drewnianego dworu będącego w rękach Ligęzów do roku 1578[4]
Kariera
* 1408 – wraz z braćmi porządkuje sprawy majątkowe, do czasu podziału majątku pisze się, jak bracia, z Niewiarowa,
* 1410 – ożenił się z Pachną, zapewne córką wojskiego krakowskiego Jakusza Łońszcze z Kowali herbu Sulima,
* 1419 – od marca tego roku zaczyna występować jako Stanisław z Gorzyc; jest człowiekiem zamożnym, obejmuje klucze: gorzkowski, gorzycki, przecławski, utrzymuje odziedziczone dobra i je powiększa,
* 1421 – wraz z Katarzyną, wdową po bracie Mikołaju spłacił posag swej siostrze Helenie, odzyskał wieś Chrościna, którą zastawił jego ojciec,
* 1422 – zakończył rozpoczętą przez ojca lokację wsi Dąbrowa,
* 1425 – 1435 – sprawuje nadzór nad majątkiem brata Mikołaja z Niewiarowa (zm. 1419) oraz opiekuje się jego dziećmi: Janem, Mikołajem i Małgorzatą,
* 1428 – 1449 – przejął z rąk Rzeszowskich duży kompleks leśny zwany Turza, zakupił dom w Krakowie, w pobliżu domu Kmitów i klasztoru św. Andrzeja,
* 8 lutego 1438 – pierwszy raz wymieniony jako kasztelan żarnowski,
* 13 maja 1439 – zostaje kasztelanem małogoskim,
* 1440 – odzyskał prawem bliższości od Helwiga z Bieździedzy wieś Sławkowice, którą następnie sprzedał rajcy krakowskiemu Piotrowi Hersbergowi,
* 1451 – jest jednym z asesorów podczas wiecu krakowskiego,
* 1454 – 1456 – na prośbę Stanisława Ligęzy z Gorzyc[5] biskupi krakowscy Zbigniew Oleśnicki i Tomasz Strzępiński reorganizują parafię w Przecławiu i erygują mansjonarię. Odtąd miejsce dwóch plebanów zajęło sześciu duchownych. Jeden z nich nauczał w parafialnej szkole[6],
* zmarł 9 marca 1462[7]
Cały jego majątek liczący ok. 25 wsi[8] odziedziczył jego syn Stanisław, który dziedzictwo to jeszcze powiększył, także w II poł. XV w. majątek Ligęzów należał do największych w Koronie.
Przypisy
1. ↑ był bratem Mikołaja z Niewiarowa (zm. 1419) i Jana Ligęzy z Bobrku, podczaszego i ochmistrza dworu królowej. Siostrami Stanisława były: Helena, żona Zakliki z Korzkwi i Anna, żona Floriana z Korytnicy
2. ↑ do rodu Półkoziców adoptował bojara litewskiego o nazwisku Wołczka Kulwa
3. ↑ pierwsza wzmianka o zamku w Bobrku pochodzi z 1395 roku. Przez swoje położenie na południowo-zachodnim krańcu terytorium Rzeczypospolitej oraz z powodu przechodzących tędy szlaków handlowych na Morawy zamek posiadał duże znaczenie zarówno militarne jak i gospodarcze. Zamek znajdował się w miejscu gdzie obecnie stoi pałac wybudowany w I poł. XIX w. w stylu klasycystycznym
4. ↑ Wnętrza pałacu były niegdyś bogato wyposażone, pełne obrazów, wspaniałych mebli i książek m.in. rękopisów Mikołaja Reja. W Sali Herbowej znajdowały się 4 tonda z portretami Jana Kochanowskiego, Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Łukasza Górnickiego, Stanisława Orzechowskiego oraz herby starych rodów, w innych salach także zobaczyć można było herby oraz popiersia królów polskich. Po II wojnie światowej obiekt ten został ograbiony i niemal doszczętnie zdewastowany (ocalałe eksponaty trafiły na Wawel)
5. ↑ Prośba ta wynikła stąd, iż między dwoma proboszczami, Grzegorzem i Adamem dochodziło do nieporozumień
6. ↑ W latach 1472-1648 osiemnastu absolwentów tej niewielkiej szkoły parafialnej rozpoczęło studia na uniwersytecie w Krakowie
7. ↑ Por. Cz. Hadamik, D. Kalina, E. Traczyński, Miasto i Gmina Małogoszcz, Kielce 2006, s. 223
8. ↑ Wsie Stanisława Ligęzy z Gorzyc położone były w powiatach: proszowickim, wiślickim i pilzneńskim
Źródła
* Cz. Hadamik, D. Kalina, E. Traczyński, Miasto i Gmina Małogoszcz, Kielce 2006
* Polski Słownik Biograficzny, t. XLII, s. 31-32
* M. Rawita-Witanowski, Dawny powiat chęciński, Kielce 2002
Stanisław Ligęza z Gorzyc
Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
-
- Administrator
- Posty: 4635
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
- Kontakt:
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty