Rokosz Lubomirskiego

[Otton III]

Rokosz Lubomirskiego – konfederacja wojskowa zawiązana w roku 1665 przeciw Janowi II Kazimierzowi Wazie przez hetmana polnego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego.

Narastający od 1661 roku spór opozycji przeciwnej wzmocnieniu władzy królewskiej ze stronnictwem dworskim Jana Kazimierza doprowadził do oskarżenia przywódcy opozycji Jerzego Lubomirskiego o związki z obcymi państwami i podżeganie wojska do buntu. W grudniu 1664 roku sąd sejmowy skazał hetmana za zdradę stanu na utratę urzędów, banicję i infamię.

Jerzy Lubomirski jeszcze przed wyrokiem schronił się na Śląsku, gdzie nawiązał kontakty z cesarzem rzymskim, królem niemieckim, węgierskim i czeskim oraz arcyksięciem Austrii w jednej osobie Leopoldem I Habsburgiem, elektorem Brandenburgii Fryderykiem Wilhelmem Hohenzollernem (Wielkim Elektorem) i królem Szwecji Karolem XI Wittelsbachem uzyskując od nich pomoc materialną na zaciąg wojska. Wydał manifest, w którym wystąpił jako obrońca wolności przed absolutyzmem dworu Jana Kazimierza.

W latach 1665–1666 jego zwolennicy, zrywając sejmy, paraliżowali działalność ustawodawczą, a sam Lubomirski, poparty przez część wojska koronnego i szlachtę, pobił oddziały królewskie pod Częstochową (1665) i Mątwami (1666). 31 lipca 1666 roku strony zawarły ugodę w Łęgonicach: Lubomirski ukorzył się przed królem, a Jan Kazimierz zrezygnował z planów elekcji vivente rege.

Król Jan Kazimierz abdykował w 1668 i w 1669 wyjechał z kraju. Jerzy Lubomirski zmarł na wygnaniu 31 stycznia 1667 roku we Wrocławiu na Śląsku.

[Adambik]

Ladnie napisane