Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów ....

Społeczeństwo polskie epoki Odrodzenia i wczesnego Baroku charakteryzowało się silnym dynamizmem demograficznym. Polska stała się w tym czasie nie tylko jednym z największych, ale i najludniejszych krajów w Europie. Po włączeniu Inflant i rozejmie w Jamie Zapolskim w 1582 roku Rzeczpospolita obejmowała obszar 815 tys. km². Jednak największy rozwój terytorialny przypada na I połowę XVII wieku, po pokoju wieczystym w Polanowie z 1634 roku. Obszar państwa wraz z lennami wyniósł wówczas blisko milion km², dokładnie 990 tys. km². W ówczesnej Europie tylko państwo rosyjskie miało większe terytorium.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów ....

Post autor: Artur Rogóż »

Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów potrafiła czytać?
Według szacunkowych obliczeń historyków w Koronie w XVII wieku (polskiej części Rzeczpospolitej) stopień analfabetyzmu wśród chłopów był szczególnie wysoki - aż 98%. Zdecydowanie inaczej sytuacja wyglądała wśród mieszczan - przyjmuje się, że czytać i pisać umiało 40% pospólstwa i 5% plebsu. Najlepiej statystyki wyglądały wśród szlachty - aż 95% mężczyzn i 85% kobiet reprezentujących ten stan była piśmienna.
Stan ten poprawił się w epoce Oświecenia, gdy wzrósł odsetek młodzieży uczęszczającej do szkół.
secesjonista
Posty: 3
Rejestracja: 22 paź 2010, 23:58

Re: Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów ...

Post autor: secesjonista »

Ja tam nie wiem, a dane są nadto przestarzałe.
Można poznać źródła tych wiekopomnych rewelacji?
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Re: Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów ...

Post autor: Artur Rogóż »

Stan ten podałem ze źródeł internetowych w poszukiwaniu podobnych ciekawostek.
Przykładowo podaję tutaj link do strony, gdzie również jest artykuł traktujący o analfabetyzmie wśród chłopów:
http://www.up.krakow.pl/whk/biblioteki/bib17/
Ważną kwestią było również zagadnienie analfabetyzmu. Brak umiejętności czytania i pisania u młodzieży i dorosłych był, jak wiadomo, powszechny w średniowieczu. Począwszy od XV wieku sztuka pisania i czytania zaczęła się rozszerzać wśród szlachty i mieszczan, w drugiej połowie XVIII zaczęła docierać także do chłopów. Ale zanim do tego doszło, w XVII wieku wobec walki o życie i przetrwanie wśród nieustannych wojen grabieży, zaraz i pożarów nie mogło być mowy o szerszym dostępie społeczeństwa do oświaty . Nie zdarzały się "awanse" chłopskich dzieci do wyżyn intelektualnych na miarę renesansowych, jak w przypadku Klemensa Janickiego. Wobec głodu chleba próżno było zaspokajać głód książki. Sarmacka szlachta nie doceniała nauki, wystarczała jej bowiem wiedza podstawowa, wyniesiona z kolegiów oraz znajomość łaciny. Wielu Sarmatów było "chorych na rękę", czyli nieumiejących pisać. Niektórzy spośród nich nie potrafili także czytać. a ci, którzy potrafili , nie czytali żadnych dzieł, lecz pisali wiersze oraz pamiętniki, i to zaspokajało ich ambicje. Pisanie wierszy było niemal elementem wychowania. Pisano z dużą wyobraźnią, lecz zazwyczaj prostym, potocznym językiem. Tematyką było życie codzienne. w ich pamiętnikach utrwalone były wydarzenia oraz wspomnienia z ich życia spisywane dla siebie, na pamiątkę. Podczas, gdy w Europie fundowano biblioteki publiczne, w Polsce (choć były ich zaczątki), tak naprawdę nie były one potrzebne: chłopi właściwie nie potrafili czytać, szlachta zaś i magnaci oraz mieszczanie, wykonujący wolne zawody i uczeni posiadali własne biblioteki odpowiadające dokładnie ich potrzebom intelektualnym i pragmatycznym tj. naukowym.
secesjonista
Posty: 3
Rejestracja: 22 paź 2010, 23:58

Re: Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów ...

Post autor: secesjonista »

Niestety źródła... takie sobie, czyli jedno.
Najbardziej spodobało mi się w podanym linku o rozpijaniu chłopów.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Re: Czy wiesz, że w XVII wieku tylko 2% polskich chłopów ...

Post autor: Artur Rogóż »

Inne źródła:
http://www.historia.org.pl/index.php?op ... Itemid=708

WIŚLICZ, TOMASZ *
--- Jak nauczyć analfabetę? : Metodologiczne problemy duszpasterstwa katolickiego Rzeczypospolitej XVIII wieku.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Gospodarka, kultura i społeczeństwo”