Udalryk Krzysztof Radziwiłł

[Artur Rogóż]

Udalryk Krzysztof Radziwiłł herbu Trąby (ur. 28 stycznia 1712, zm. 21 lipca 1770) – książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, pisarz wielki litewski od 1762 roku, generał lejtnant od 1748, generał major kawalerii litewskiej od 1743, koniuszy litewski 1734-1762, poseł na sejmy, w 1762 odznaczony Orderem Orła Białego, kawaler rosyjskiego Orderu św. Aleksandra Newskiego[1]. Wykształcony w kolegium o.Pijarów w Warszawie. Szlify oficerskie zdobył w Akademii Rycerskiej w Legnicy.

Syn Mikołaja Faustyna, wojewody nowogrodzkiego, pisarz polski. Od 1734 koniuszy Wielkiego Księstwa Litewskiego, od 1747 regimentarz generalny wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego, w polityce pensjonariusz dworu rosyjskiego, a stronnik Prus.

Znaczną część swego życia na swoich majątkach na Wołyniu. Podejmował nieudane próby ingerowania w politykę, w obronie praw "liberum veto". Przez współczesnych charakteryzowany jako ekscentryk i wizjoner, zdolny i oczytany, ale ze skłonnością do awanturnictwa. Zgromadził dużą bibliotekę, znał wiele języków, m.in. grecki, niemiecki, francuski, włoski, angielski. Wielokrotnie popadał w kłopoty finansowe. Z tego powodu urządził zajazd na rodzinny dwór w Berdyczowie i przejął go.

Napisał przeszło 50 dzieł wierszem i prozą, m.i. „Słowo nie w swojej przyzwoitości opisane”, „Opisanie zgryzot ludzkich we wszystkich stanach” (1741), elegie moralne (druk. w I. tomie „Zbioru rytmów” Elżbiety Drużbackiej), „Uczone zabawy wierszem i prozą” (rękopis), „Kunsztu kochania argumentów cztery” (druk. w „Głosie”).
Przypisy

1. ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 202.