Polacy w Rosji i na Syberii

Utrata niepodległości i państwowości Rzeczpospolitej w 1795 roku otworzyła zupełnie nowy rozdział w historii społeczeństwa polskiego. 123 lata zaborów przypadły na burzliwy wiek XIX, w którym Europa i świat wchodziły w erę nowoczesności. Był to czas wielkich przemian zarówno społecznych, jak i gospodarczych i politycznych. Ostatnia fala rewolucji przemysłowej sprawiała, że odchodziły w niepamięć dawne struktury społeczne i ustępowały miejsca nowym, opartym na kapitalistycznych formach gospodarki i coraz szybszego uprzemysłowienia. Po epoce oświecenia i rewolucji wiek XIX był czasem rozwoju idei i ideologii politycznych, które odpowiadały przemianom społecznym i gospodarczym. Rozwój liberalizmu, a następnie socjalizmu, komunizmu i anarchizmu, a także pojawienie się społecznej nauki Kościoła katolickiego zmieniał oblicze polityki. Suwerenność władców, potwierdzana jeszcze na Kongresie Wiedeńskim 1815 roku, ustępowała miejsca idei państwa narodowego. Zmiany zachodziły też w sferze kultury. Polskie społeczeństwo brało udział w tych przemianach, lecz w bardzo specyficznej sytuacji braku własnego państwa i podziału pomiędzy trzy mocarstwa zaborcze. Rozwój społeczny Polski w tym okresie był niespójny, w różnym czasie i w różnej intensywności przychodziły w trzech zaborach zmiany gospodarcze i polityczne.
Kazik36
Posty: 338
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 22 lut 2011, 06:05

Polacy w Rosji i na Syberii

Post autor: Kazik36 »

Przeglądałem forum w poszukiwaniu info na temat - kilkudziesięciu postaci, głównie odkrywców, podróżników, naukowców, którzy, czy to służby wojskowej, zesłania, czy tez z własnej inicjatywy się tam znaleźli.

jak Aleksander Despot Zenowicz, Benedykt Dybowski , Jan Czerski czy Aleksander Czekanowski, a. Giller - ale to tylko kilku z setek ludzi, którzy tę daleka Rosję odkrywali, industrializowali i opisywali.

Byli wśród nich przede wszystkim zesłańcy (pełna bibliografia pamiętników tych ludzi - byłaby moim postulatem skierowanym do Was), księża, inżynierowie, archeolodzy, geologowie odkrywający cenne złoża, medycy (talko - hryncewicz - lekarz pracujący w Kiachcie rozkopał tam tysiące kurhanów odnajdując pierwszy na Syberii szkielet, pomijając także i to ze był autorem odkrycia "Scytyjskiej księżniczki" w Ryżanówce.

Polacy ogromne zasługi mają przy budowie: Władywostoku, Irkucka, kolei transsyberyjskiej - w kiachcie, irkucku, Władywostoku do dziś pamiętają polskie nazwiska - wielu z nich otrzymało medal Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego - rola tego towarzystwa jest nie do przecenienia gdy mówimy o poznawaniu Rosji i Syberii i tez uważam mozna wątek o Rosyjskim Towarzystwie Geograficznym rozpocząć.


jakoś nie umiemy się tymi postaciami i ich dokonaniami chwalić, a biografie tych ludzi są pełne, hm - jakiegoś pozytywnego wariactwa, które każde odmrażać dybowskiemu kończyny na Bajkale

Problematyka Polaków w Rosji cieszy się chyba większą popularnością w niej samej niż w Polsce. W rosji, chyba w Irkucku badania nad tą problematyka prowadzi Bolesław Szostakowicz oraz Natalia Ejlbart, która jakiś czas temu wydała kilka prac:

Ejlbart Natalia W., Julian Dominikanowicz Talko-Hryncewicz – isledowatel’ Zabajkala 1850-1936, Moskwa 2003.
Ejlbart N.W., Portrety isledowatelej Zabajkala: wtoraja połowina XIX – naczało XX wieka, Nauka, 2006.

W Polsce Kuczyński - historyk całkowicie pochłonięty problematyką Polaków w Rosji.

Kijas Artur, Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 2000,

Kuczyński Antoni, Polskie opisanie świata. Studia z dziejów poznania kultur ludowych i plemiennych. Tom 1. Azja i Afryka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławsloego. Wrocław 1994.

Kuczyński Antoni, Syberia czterysta lat polskiej diaspory, Wrocław Warszawa Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo 1993.

Jeśli macie jakieś informacje, dotarliście do ciekawych pamiętników
po prostu chciałbym na ten temat pogadać
Adambik
Posty: 497
Rejestracja: 24 lis 2010, 22:41

Re: Polacy w Rosji i na Syberii

Post autor: Adambik »

Jeśli chodzi o Polaków w Rosji to wystarczy wspomnieć, że w samym tylko Petersburgu przed samą I WŚ mieszkało 70 tysięcy Polaków. Przeważała inteligencja, oficerowie, pracownicy służb publicznych itp. Na polu gospodarczym wyróżniali się tacy Polacy jak: Alfons Koziełł-Poklewski, Zachary Cybulski, Hipolit Gliwic. Jeśli zaś chodzi o odkrywanie ziemi wielkiej Rosji nie możemy zapominać o Wacławie Sieroszewskim, który badał choćby ziemie Jakucji, mało tego pozostawił po sobie prace, które ciągle są wznawiane np. Korea. Klucz Dalekiego Wschodu. Pamiętajmy, też o Bronisławie Piłsudskim, wsławionym badaczu Ajnów, który wcześniej przebywał na Syberii.
Kazik36
Posty: 338
Rejestracja: 22 lut 2011, 06:05

Re: Polacy w Rosji i na Syberii

Post autor: Kazik36 »

ksiadz Szwernicki w Irkucku - wybudowali tam kościół z którego po dziś dzień korzystają prawosławni, katolicy, i inne grupy wyznaniowe.

Poklewski - wielki człowiek jak na tamte czasy - wielką reklamę zrobił Syberii - w takim pozytywnym sensie.

czasy były szalone, pełne przygód i niepewności - taki rosyjski dziki wschód z którego dziś wypleść możemy mnóstwo pozytywnego mniemania o nas samych - Polakach.
MarcinP
Posty: 152
Rejestracja: 08 gru 2010, 07:24

Re: Polacy w Rosji i na Syberii

Post autor: MarcinP »

Anna Kubajak Sybir i Syberia w dziejach narodu polskiego Krzeszowice 2008
Mariusz Chrostek Jeśli zapomnę o nich... powikłane losy polskich zesłańców politycznych ...Księgarnia Akademicka 2009
Nowiński F. Polacy na Syberii Wschodniej. Zesłańcy polityczni w okresie międzypowstaniowym, Gdańsk 1995
Skok Henryk Polacy nad Bajkałem 1863-1883, Warszawa 1974
Sławiński Bronisław, Pięć lat w kraju niewoli, wyd. W. Ćwik Q. B. Chołodecki Czerniowce 1893
Syberia w historii i kulturze narodu polskiego, red. A. Kuczyński Wrocław 1998,
Riedl Feliks Wspomnienie z powstania 1863 roku i z drogi na zesłanie W 1864 roku, w: Zapomniane wspomnienia, opr. E. Kozłowski, Warszawa 1981
Salinger Jakub Etapem z Warszawy do Krasnoufimska Kraków-Wrocław 1983
Sliwowska Wiktoria Syberia w życiu i pamięci Gieysztorów — zesłańców postyczniowych. Wilno—Sybir— Wiatka—Warszawa, Warszawa 2000
Śliwowska W. Ucieczki z Sybiru Warszawa 2005,
Trojanowiczowa Z. Sybir romantyków, Poznań 1993,
Jan Siwiński "Katorżnik, czyli pamiętnik Sybiraka
Magdalena Micińska Galicjanie — Zesłańcy po Powstaniu styczniowym Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk. Warszawa: „DiG", 2004
Rufin Piotrowski, Pamiętniki z pobytu na Syberii, t. I-III, Poznań 1861
B. Baranowski, K. Baranowski, Polaków kaukaskie drogi, Łódź 1985.
A. Giller, Opisanie Zabajkalskiej Krainy w Syberii, t. 1-3, Lipsk 1867
M. Janik, Dzieje Polaków na Syberii, Kraków 1928.
Z. Mineyko, Z tajgi pod Akropol. Wspomnienie z lat 1848–1869. Oprac. E. Kozłowski i K. Olszański, Warszawa 1971
Anna Brus Na nieznane losy. Między Olońcem a Jadryniem. Dwa pamiętniki z zesłania po powstaniu styczniowym Warszawa 1999
"Imć pana rotmistrza Józefa Karpowicza, powstańca z r. 1863, wspomnienia Wilnie w 1929 spisane przez Jana Konrada Obsta
Zielonka Kornel Wspomnienia z powstania 1863 r. i z życia na wygnaniu w Syberii, Lwów 1913.
Nartowski Franciszek Z ław szkolnych na Sybir wyd. J. B. Cholodecki, Czerniowce 1896
Jędrychowska Barbara, Polscy zesłańcy na Syberii (1830-1883): działalność pedagogiczna, oświatowa i kulturalna, Wrocław 2000
Zielonka-Jastrzębiec Ludwik Wspomnienia z Syberyi od roku 1863-1869, Kraków 1906.
Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku
Broni sław Zaleski Wspomnienia z Uralu i stepów kazachskich
Romana Dybowskiego pt. "Siedem lat w Rosji i na Syberii"
W.W. Gapinienko E.W. Siemionow Polskije politiczeskije ssylnyje w choziajswiennoj i kulturnoj żizni Zabajkalia pierwoj połowiny XIX wieka
Eugeniusz Zbigniew Niebelski Duchowieństwo lubelskie i podlaskie w powstaniu 1863 roku i na zesłaniu w Rosji
Stanisław Bohdanowicz Ochotnik
Pamiętnik dra Benedykta Dybowskiego od roku 1862 zacząwszy do roku 1878"
N.P. Mitina Wo głubinie sibirskich rud
B.S. Szostakowicz istorija polakow w Sibiri (XVII-XIX ww.)
W.A. Skubniewski Polaki na Ałtaje
B. Jędrychowska, Polscy zesłańcy na Syberii 1830-1883, Wrocław 2000.,
Z. Librowicz, Polacy w Syberii, Kraków 1884.
W. Staniszewski, Pamiętniki więźnia stanu i zesłańca, Warszawa 1994
W. Śliwowska, Zesłanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815-1914, Warszawa 1992.
E. Kaczyńska, Syberia-największe więzienie świata, Warszawa 1991.
J. Czubek, Rufina Piotrowskiego ucieczka z Syberii, Kraków 1902
J. Fiećko, Rosja, Polska i misja zesłańców, Poznań 1997
S. Tokarzewski, Katorżnicy: obrazki syberyjskie, Warszawa 1912.
Wspomnienia dziadka Ignacego - wstęp Ignacy Krowiak
Wspomnienia Sandomierz 2004
Zesłanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815-1914, oprac. A. Brus, E. Kaczyńska, W. Śliwowska, Warszawa 1993.

Można poszukać w bibliografiach za odpowiednimi źródłami:
Maliszewski E., Bibliografia pamiętników polskich i Polski dotyczących, Warszawa 1928.
Skrzypek J., Bibliografia pamiętników polskich do 1964 roku, Wrocław 1976.
mefisto
Posty: 89
Rejestracja: 14 mar 2011, 04:26

Re: Polacy w Rosji i na Syberii

Post autor: mefisto »

Jedną z bardzo ciekawych osób które działały na Syberii i ogólniej - na Dalekim Wschodzie był Ossendowski. Napisał kilka książek, zaś sama jego postać jest nie tylko dla wielu kontrowersyjna, ale i jej życie pełne jest rozmaitych tajemnic...
http://pl.wikipedia....and_Ossendowski - troszkę o naszym bohaterze z nieodzownej wiki
ODPOWIEDZ

Wróć do „Gospodarka, kultura i społeczeństwo”