Portrety dam według Władysława Czachórskiego (1850-1911)

Utrata niepodległości i państwowości Rzeczpospolitej w 1795 roku otworzyła zupełnie nowy rozdział w historii społeczeństwa polskiego. 123 lata zaborów przypadły na burzliwy wiek XIX, w którym Europa i świat wchodziły w erę nowoczesności. Był to czas wielkich przemian zarówno społecznych, jak i gospodarczych i politycznych. Ostatnia fala rewolucji przemysłowej sprawiała, że odchodziły w niepamięć dawne struktury społeczne i ustępowały miejsca nowym, opartym na kapitalistycznych formach gospodarki i coraz szybszego uprzemysłowienia. Po epoce oświecenia i rewolucji wiek XIX był czasem rozwoju idei i ideologii politycznych, które odpowiadały przemianom społecznym i gospodarczym. Rozwój liberalizmu, a następnie socjalizmu, komunizmu i anarchizmu, a także pojawienie się społecznej nauki Kościoła katolickiego zmieniał oblicze polityki. Suwerenność władców, potwierdzana jeszcze na Kongresie Wiedeńskim 1815 roku, ustępowała miejsca idei państwa narodowego. Zmiany zachodziły też w sferze kultury. Polskie społeczeństwo brało udział w tych przemianach, lecz w bardzo specyficznej sytuacji braku własnego państwa i podziału pomiędzy trzy mocarstwa zaborcze. Rozwój społeczny Polski w tym okresie był niespójny, w różnym czasie i w różnej intensywności przychodziły w trzech zaborach zmiany gospodarcze i polityczne.
karateka
Posty: 161
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 13 mar 2011, 05:42

Portrety dam według Władysława Czachórskiego (1850-1911)

Post autor: karateka »

Otoczona girlandami kwiatów dama w różowej sukni, która leniwie przymierza biżuterię lub wpatruje się omdlałym wzrokiem w wazony pełne kwiecia – taki oto wizerunek kobiety z drugiej połowy dziewiętnastego wieku wykreował Władysław Czachórski w swoich dziełach...


Władysław Czachórski urodził się w Lublinie w 1850 roku. W 1866 roku rozpoczęła się jego edukacja artystyczna – pierwsze nauki pobierał on od Rafała Hadziewicza, który wykładał w warszawskiej Klasie Rysunkowej. Dwa lata później młody malarz przeniósł się do Drezna i doskonalił swój warsztat w ramach zajęć na tamtejszej uczelni. Na lata 1869–1873 przypada natomiast jego pobyt w Monachium oraz nauka w Akademii Sztuk Pięknych.

Obrazek
Portret Jadwigi Sienkiewiczówny

Po zakończeniu studiów artysta udał się w kilkuletnią podróż po Włoszech i Francji, a następnie powrócił na stałe do Monachium – miasta, w którym miała narodzić się jego sława. Dzięki umiejętności niezwykle precyzyjnego przedstawiania szczegółów, zdolności bezbłędnego odtwarzania faktury tkanin i malowanych przez siebie przedmiotów, a także dążenia do jak najpełniejszego wyrażenia piękna portretowanych postaci Czachórski szybko osiągnął sukces komercyjny. Jego obrazy były rozchwytywane przez bogate familie, które lubiły zdobić swoje domy luksusowymi wizerunkami młodych dziewcząt w pastelowych sukniach, tonących w morzu rozkwitłych kwiatów i całym mnóstwie ozdobnych bibelotów.


Przy klawikordzie - Pieśń miłosna

Momentem przełomowym w twórczości Władysława Czachórskiego był rok 1879, w którym to artysta zauroczył zgromadzoną na II Międzynarodowej Wystawie Sztuki publiczność obrazem zatytułowanym „Dama z różą” (znanym także jako „Chcesz różę?”). Wizerunek dziewczyny w kremowej sukni, która trzyma drobne kwiecie w wyciągniętej do widza dłoni szybko rozsławił nazwisko malarza oraz przyniósł mu ogromną liczbę zleceń na portrety utrzymane w tej samej konwencji.


Dama z różą (Chcesz różę?)

Od tego czasu Czachórski poświęcił się niemal wyłącznie malowaniu wysoko postawionych dam, które sadzał zwykle przy pokrytych grubymi obrusami stołach lub misternie zdobionych, okrągłych stoliczkach o powyginanych nóżkach. Otoczone mnóstwem falban, koronek i rozmaitych tasiemek kobiety z obrazów Czachórskiego trawią czas na wplatanie kwiatów we włosy („Przed lustrem”) i przymierzanie biżuterii („Dama z klejnotami”) lub podziwianie klejnotów i innych świecidełek („Szkatułka”). Niektóre z nich czytają listy w romantycznym uniesieniu („List”) lub nucą miłosne zaklęcia przy dźwiękach klawikordu („Przy klawikordzie. Pieśń miłosna”).

Obrazek
Szkatułka

Obrazek
Dama z klejnotami

Zazwyczaj jednak dziewczęta w lśniących atłasem sukniach oddają się błogiemu lenistwu, a ich jedyne formy działania ograniczają się do sięgania omdlewającym gestem po różowe kwiecie, wysypujące się girlandami z wszechobecnych wazonów, tak jak dzieje się to w przypadku „Damy w liliowej sukni z kwiatami (Dla niego)”. Niektóre z portretowanych przez Władysława Czachórskiego kobiet koncentrują się też na rozwijaniu ozdobnych wachlarzy („Dziewczyna z wachlarzem”) lub wpatrują się bezmyślnym wzrokiem w okno, bądź wazon z kwiatami („Dama przy oknie”, „Zapach wiosny”). Wszystkie te postaci siedzą w pięknych pokojach, otoczone misternie rzeźbionymi meblami i w apatyczny sposób delektują się wyglądem otaczających je przedmiotów.


Dama w liliowej sukni z kwiatami

Na portretach malowanych na zamówienie przez Władysława Czachórskiego nie sposób dostrzec indywidualnego podejścia artysty do przedstawianych kobiet. Wręcz przeciwnie – wszystkie damy charakteryzują się pięknem, które wychodzi na pierwszy plan tłumiąc całkowicie cechy wynikające z osobowości modelek. Portrety wystrojonych kobiet są całkowicie pozbawione aspektu psychologicznego, przez co wydają się być bardzo powierzchowne. Obrazy przedstawiające powabne dziewczęta, których sylwetki i twarze stanowią główne elementy kompozycji złożonych z kwiatów i klejnotów, są niewątpliwie estetyczne oraz wskazują na wyjątkowy talent artysty do odtwarzania faktury lśniących sukien, kunsztownie wyszywanych obrusów oraz misternie złoconych przedmiotów. Wystarczy jednak obejrzeć kilkanaście portretów Czachórskiego by całkowicie zatracić różnice pomiędzy poszczególnymi dziełami – wszystkie z nich są bowiem utrzymane w tej samej konwencji.

Obrazek
Dziewczyna z wachlarzem

Oprócz malowanych na zamówienie portretów, artysta tworzył także dzieła inspirowane sztukami Szekspira, martwe natury oraz sceny rodzajowe. Jego dorobek artystyczny obejmuje również pogłębione psychologicznie portrety, które jednak przedstawiają wyłącznie osoby bliskie sercu malarza – jego rodzinę i przyjaciół.
Władysław Czachórski zmarł w Monachium w 1911 roku.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Gospodarka, kultura i społeczeństwo”