Albin Dunajewski

[Artur Rogóż]

Albin Dunajewski herbu Sas - (ur. 1 marca 1817 w Stanisławowie - zm. 19 czerwca 1894 w Krakowie) - polski duchowny katolicki, biskup krakowski.

Urodził się w rodzinie o tradycjach szlacheckich, był synem Szymona i Antoniny z Błażowskich, starszym bratem Juliana (późniejszego profesora ekonomii i rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydenta Krakowa, ministra skarbu Austrii). Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości (Nowy Sącz) i czteroletnich, przerwanych studiach w seminarium duchownym skończył Wydział Prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Za działalność w organizacjach niepodległościowych sąd austriacki skazał go na karę śmierci, którą zamieniono mu na 8 lat tzw. twierdzy (1844/45). Uzyskawszy amnestię w roku 1848 podjął pracę w sądownictwie. Po śmierci narzeczonej wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Krakowie, gdzie w 1861 otrzymał święcenia kapłańskie. W 1862 powołano go na stanowisko rektora Seminarium Archidiecezjalnego w Warszawie. Do Krakowa wrócił w 1865, gdzie sprawował różne funkcje duszpasterskie i kurialne. W 1877 otrzymał godność prałata papieskiego. W 1879 mianowany ordynariuszem krakowskim (sakrę odebrał 18 czerwca 1879 w Krakowie z rąk nuncjusza w Austrii Lodovico Jacobiniego). Dnia 8 września 1883 roku koronował obraz Matki Bożej Piaskowej w kościele karmelitów w Krakowie[1] (pierwsza koronacja obrazu w diecezji krakowskiej), a następnie w 1887 ukoronował Obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej. Od cesarza Franciszka Józefa I uzyskał dla siebie i następców tytuł książęcy (1889). W 1890 kreowany przez papieża Leona XIII kardynałem-prezbiterem Ss. Vitale, Gervasio e Protasio. Pochowany w katedrze na Wawelu, pod konfesją św. Stanisława.

Pamiętnikarka Maria Kietlińska wspominała Albina Dunajewskiego jeszcze przed wstąpieniem do stanu duchownego: "Albin Dunajewski, sekretarz hr. Adama Potockiego, częstym i zawsze mile widzianym był gościem w domu moich rodziców. Był to człowiek wielce sympatyczny, rozumny, łagodnego usposobienia, przy tym wesoły, jakiś dziwnie jasny i szczery; pięknej był postawy, blondyn z ładną, pełną brodą, o cerze świeżej a delikatnej." (Maria z Mohrów Kietlińska, Wspomnienia, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1986). Autorka przytacza również dramatyczne okoliczności podjęcia ostatecznej decyzji o karierze duchownej (jedna narzeczona zmarła śmiercią samobójczą, druga na tyfus) oraz kilka anegdot z życia Dunajewskiego już jako biskupa (m.in. unikanie z korzystania z karety).
Przypisy

1. ↑ Najbliższe wydarzenia - o. Janusz Bębnik

Bibliografia

* Dunajewski Albin, Pełen apostolskiej troskliwości... (list pasterski w sprawie masonerii), wstęp i opracowanie dr Norbert Wójtowicz, Krzeszowice 2005, s. 49 [7], ISBN 83-60048-05-3