Antoni Giełgud

[Artur Rogóż]

Antoni Giełgud herbu Giełgud (ur. 1792, zm. 13 lipca 1831) koło wsi Schnaugsten w Prusach – generał polski, generał brygady Królestwa Kongresowego[1], brał udział w kampanii 1812 oraz w powstaniu listopadowym.

Odznaczył się w w bitwach pod Wawrem i Białołęką. Po bitwie pod Ostrołęką skierowany na Litwę w celu podtrzymania powstania w tym regionie. 29 maja stoczył zwycięską bitwę pod Rajgrodem, otwierając sobie tym samym drogę na Wilno. Na Litwie połączył swoją 2 Dywizją Piechoty z wysłanym wcześniej, małym korpusem gen. Dezyderego Chłapowskiego. Działania korpusu polskiego na Litwie były nieudolne i zakończyły się przekroczeniem granicy Prus i rozbrojeniem powstańców. Przy przekraczaniu granicy w połowie lipca 1831 gen. Giełgud został zastrzelony przez podwładnego oficera (kpt.Stefan Skulski z 7 pułku piechoty). Z wyprawy litewskiej ocalał jedynie 4-tysięczny korpus gen. Henryka Dembińskiego, który zdołał przebić się do Warszawy.

Odznaczony Orderem Świętego Stanisława II klasy z nadania Aleksandra I Romanowa[2]. W lipcu 1831 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari[3].


Przypisy

1. ↑ Rocznik Woyskowy Królestwa Polskiego. Na rok 1830, s. 8.
2. ↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 221.
3. ↑ Xsięga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów, tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, Lwów 1881, s. 128.