Janusz Gąsiorowski

[Warka]

Janusz Tadeusz Gąsiorowski ( ur. 17 czerwca 1889 we Lwowie, zm. 19 października 1949 ) – generał brygady Wojska Polskiego.

Młodość i działalność niepodległościowa
Urodził się i wychował we Lwowie. Był synem Ferdynanda i Wandy z Gostyńskich. W 1907 ukończył gimnazjum filologiczne we Lwowie. Do 1912 zaliczył 9 semestrów na Wydziałach Filozoficznych Uniwersytetu Wiedeńskiego i Jagiellońskiego w Krakowie.

Od 1901 działał w organizacjach niepodległościowych, „Przyszłość”, tzw. Pet i ”Zarzewie”. Od 1909 w Armii Polskiej i Polskich Drużynach Strzeleckich. Był wykładowcą, instruktorem i członkiem Komendy Naczelnej PDS oraz komendantem tej organizacji w Krakowie.

Służba w c.k. armii i POW
1 października 1913 rozpoczął ochotniczą jednoroczną służbę w cesarsko-królewskiej armii. Z chwilą rozpoczęcia I wojny światowej został zatrzymany w służbie czynnej. Walczył na froncie rosyjskim, w 1, a potem 7 Dywizjonie Artylerii Konnej. Zajmował stanowiska dowódcy plutonu i baterii, adiutanta dywizjonu i grupy kombinowanej.

10 grudnia 1916 otrzymał urlop zdrowotny i zdezerterował z armii. Zgłosił się do Komendy Naczelnej Polskiej Organizacji Wojskowej. 29 kwietnia 1917 w Zielonej pod Wawrem uczestniczył, obok Józefa Piłsudskiego, Tadeusza Kasprzyckiego, Janusza Jędrzejewicz, Wacława Jędrzejewicza, Henryka Krok-Paszkowskiego i innych członków Komendy Naczelnej w dużych ćwiczeniach POW prowadzonych przez Stefana Pomarańskiego.

Służba w Wojsku Polskim
Od 1918 w Wojsku Polskim, m.in. jako szef Sekcji Regulaminów i Wyszkolenia Ministerstwa Spraw Wojskowych i Sztabu Generalnego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako dowódca 3 Pułku Artylerii Polowej i w zastępstwie III Brygady Artylerii.

W latach 1922-1923 był słuchaczem Kursu Doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Z dniem 15 października 1923, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego, otrzymał przydział do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie na stanowisko wykładowcy[1]. 14 października 1926 mianowany szefem Gabinetu generalnego inspektora sił zbrojnych i jego oficerem do zleceń.

3 grudnia 1931 został powołany na stanowisko szefa Sztabu Głównego WP[2].

10 grudnia 1931 Prezydent RP, Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1932 i lokatą 5 oraz „zezwolił na nałożenie odznak nowych stopni przed 1 stycznia 1932 .[3]

Od 1935 dowódca 7 Dywizji Piechoty w Częstochowie. Mieszkał w domu przy al. Wolności, który od tego czasu nazywany jest "willą generalską". Dowodził 7. Dywizją Piechoty w kampanii wrześniowej. 4 września 1939 trafił do niewoli niemieckiej. W czasie wojny w oflagu VII A Murnau. Po wojnie przebywał we Francji, gdzie zmarł. Napisał kilka prac, m.in. w 1938 "Bibliografię psychologii wojskowej".

Jego córką była Anna Turowiczowa (1916-2000).

Awanse
podporucznik – 1915
kapitan – 1917
podpułkownik – 1921
pułkownik – 1924
generał brygady – 1932
Ordery i odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Niepodległości z Mieczami
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych – dwukrotnie
Złoty Krzyż Zasługi – dwukrotnie
Znak oficerski "Parasol"
Order Krzyża z Orłem (Estonia, 1933)[4].

Przypisy
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 63 z 27.09.1923 r., s. 587.
↑ Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 03.12.1931 r. w: Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 219
↑ Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 10.12.1931 r. w: Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 10 z 11.12.1931 r., s. 395
↑ Lista odznaczonych Orderem Krzyża z Orłem
Bibliografia
Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 95,
Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6, s. 119-120,
"Encyklopedia II wojny światowej", MON
Tadeusz Jurga, Obrona Polski 1939, Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX, 1990, ISBN 83-211-1096-7,
Wacław Jędrzejewicz, Wspomnienia, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław 1993, ISBN 83-04-04126-X, s. 50,
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Rok IX, Nr.9 Warszawa 26 kwietnia 1928 r.