Stanisław Miller

[Artur Rogóż]

Stanisław Miller, a właściwie Stanisław Kostka Miller, Kostka – pseudonim legionowy, (ur. 6 listopada 1881 w Chrzanowie, zm. 10 lutego 1963 w Londynie) – kapitan artylerii Cesarskiej i Królewskiej Armii, generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik I i II wojny światowej oraz wojny z bolszewikami i Ukraińcami.

Życiorys

Był synem Bernarda i Gabrielii z domu Linecker. W latach 1892-1894 uczęszczał do szkoły realnej w Krakowie. W latach 1894-1899 kontynuował naukę w Wyższej Szkole Realnej w Hranicach. Była to prestiżowa uczelnia, ówcześnie nazywająca się Maehrisch-Weisskirchen. Jej absolwentem był między innymi Józef Haller. Tam też uzyskał maturę. W latach 1900-1903 był słuchaczem Akademii Wojskowo-Technicznej w Wiedniu. Po ukończeniu uczelni został awansowany do stopnia podporucznika. W cesarsko-królewskiej armii pełnił służbę do 1918. W czasie wielkiej wojny walczył na froncie rosyjskim. Dowodził baterią i dywizjonem artylerii oraz pełnił służbę w sztabie 5 Brygady Artylerii (austriackiej).

Do Wojska Polskiego przyjęty 1 listopada 1918. Zorganizował i dowodził batalionem akademickim w Krakowie. Następnie został szefem sztabu Inspektoratu Artylerii na Galicję Wschodnią. Od 25 stycznia do 15 marca 1919 dowodził dywizjonem 1 Pułku Artylerii Ciężkiej Ziemi Krakowskiej walczącym w składzie Frontu Śląskiego. Następnie na froncie ukraińskim dowodził kolejno:

* 3 Pułkiem Artylerii Ciężkiej powstałym 31 maja 1919 z przemianowania krakowskiego 1 PAC,
* artylerią Grupy "Bug",
* artylerią Grupy pułkownika Kulińskiego,
* artylerią Grupy "Nowe Miasto",
* grupą artylerii 3 Dywizji Piechoty Legionów.

W marcu 1920 został dowódcą 3 Pułku Artylerii Polowej Legionów, a 9 września tego roku awansował na stanowisko dowódcy III Brygady Artylerii. W czasie wojny walczył pod komendą Leona Berbeckiego, dowódcy Grupy „Bug” i 3 DP Leg. oraz współdziałał z Mieczysławem Scaewola-Wieczorkiewiczem (dowódcą 9 Pułku Piechoty Legionów i VI Brygady Legionów) i Władysławem Bończa-Uzdowskim (dowódcą 8 Pułku Piechoty Legionów i V Brygady Legionów). Jego podwładnym był między innymi Adam Epler. Wojnę zakończył , jako podpułkownik i kawaler Orderu VM.

Od 10 października 1921 organizator i pierwszy dowódca 27 Pułku Artylerii Polowej we Włodzimierzu Wołyńskim. 15 maja 1924 przeniesiony do Ministerstwa Spraw Wojskowych, w którym objął stanowisko zastępcy szefa Departamentu III Artylerii i Uzbrojenia. W tym okresie współpracował z szefem departamentu, gen. bryg. inż. Kazimierzem Fryderykiem Pławskim. Od 3 stycznia do 24 czerwca 1927 był słuchaczem III kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych, a po jego ukończeniu wyznaczony na stanowisko szefa 4 Okręgowego Szefostwa Artylerii w Łodzi. W marcu 1929 został dowódcą 4 Grupy Artylerii w Łodzi[1]. Na tym stanowisku rok później uzyskał awans na generała. 1 października 1935 został komendantem Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu. Z dniem 1 lipca 1937 wyznaczony na stanowisko generała do prac artyleryjskich przy GISZ. Był fachowym doradcą generalnego inspektora sił zbrojnych w sprawach artylerii. Roman Łoś w swojej pracy tak scharakteryzował generała "miał duże doświadczenie z poprzednich stanowisk w artylerii oraz zdolność krytycznego spojrzenia na właściwy stan broni, w której pracował. W swojej działalności na tym stanowisku wykazywał niepokój widząc duże niedostatki w naszej artylerii w porównaniu z innymi państwami. Dlatego pod adresem władz naczelnych wysuwał słuszne postulaty w trosce, aby polska artyleria mogła sprostać zadaniom, jakie ją czekają w przyszłej wojnie. Był to wartościowy dowódca na czołowym stanowisku w polskiej artylerii".

W kampanii wrześniowej 1939 pełnił funkcję naczelnego dowódcy artylerii w Kwaterze Naczelnego Wodza. Wraz z nią internowany w Rumunii. Przez Turcję przedostaje się do Palestyny. Od marca 1941 do sierpnia 1947 przebywał w Ośrodku Zapasowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie w tzw. 2 grupie na Bliskim Wschodzie. Po wojnie na emigracji w Londynie. Tam zmarł, a jego prochy przeniesiono na Cmentarz Rakowicki w Krakowie 28 lutego 1963.
Awanse

* leutnant – 1903
* oberleutnant – 1909
* Hauptmann – 1914
* major – VII 1919
* podpułkownik – 1920
* pułkownik – zweryfikowany ze starszeństwem z 1 VI 1919 i 24 lokatą (w 1928 lokata 3)
* generał brygady – 24 XII 1929 ze starszeństwem z 1 I 1930 i 6 lokatą

Ordery i odznaczenia

* Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
* Krzyż Walecznych – czterokrotnie
* Złoty Krzyż Zasługi
* Krzyż Kawalerski Legii Honorowej
* Order Zabójcy Niedźwiedzia III klasy
* Srebrny Medal Waleczności "Obilica" (Serbsko–Chorwacko–Słoweński)

Przypisy

1. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 7 z 22.03.1929 r.

Bibliografia

* Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 133
* Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6, ss. 221-222
* Roman Łoś, Artyleria polska 1914-1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1991, wyd. I, ISBN 83-11-07772-X, ss. 48, 124, 188, 217, 240, 244, 257, 262, 263, 276, 315
* Kazimierz Sobolewski, Zarys historii wojennej 27-go Pułku Artylerii Polowej, Warszawa 1931
* Roczniki Oficerskie z 1924, 1928 i 1932 r.