Kształtowanie się Wielkiej Koalicji podczas II wojny światowej

Kontynuacją władzy II RP stał się Polski Rząd na Uchodźstwie, który miał reprezentować interes polski jako oficjalna władza okupowanego przez siły III Rzeszy państwa. Dzięki zabiegom rządu udało się podpisać m.in. w 1940 umowę wojskową z Wielką Brytanią, zaś w 1941 układ Sikorski-Majski. Rząd istniał aż do chwili wybrania Lecha Wałęsy na prezydenta Polski.
MaciekWielki
Posty: 171
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 18 mar 2011, 17:39

Kształtowanie się Wielkiej Koalicji podczas II wojny światowej

Post autor: MaciekWielki »

Atak Niemiec na Polskę 1 września 1939 roku nie spowodował rzeczywistego zaangażowania wielkich mocarstw w wojnę przeciwko III Rzeszy Niemieckiej i jej sojuszników z Państw tzw. „OSI” czyli Włoch i Japonii. Mimo, że 3 września wypełniając traktat sojusznicy z Polską, Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę Niemcom, nie doszło do bezpośrednich walk i aktywnego włącznie się tych państw w wojnę.

Stany Zjednoczone 5 września 1939 roku ogłosiły zgodnie z ideą izolacjonizmu neutralność wobec wojny w Europie. Związek Radziecki 17 września wypełniając układ Ribbentrop – Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku, a łamiąc pakt o nieagresji z Polską z 25 lipca 1932 roku, wkroczył na wschodnie ziemie II Rzeczpospolitej. 28 września 1939 roku doszło do zawarcia układu niemiecko-radzieckiego, na mocy którego oba kraje dokonały formalnego podziału ziem polskich i uznały przebiegające granice. Fakt ten został przez opinię międzynarodową potępiony, jednak część zachodnich polityków ze zrozumieniem odniosła się do radzieckiej interpretacji strategicznego znaczenia nowych granic.

II wojna światowa weszła w decydujący etap w 1940 roku. Prowadzona wówczas była wojna radziecko-fińska, III Rzesza dokonała agresji na Danię, Norwegię, Holandię, Belgię oraz Francję, zajmując te państwa. Kolejne starcia wojsk niemieckich z Wielką Brytanią – bitwa o Anglię, agresja na Jugosławię i Grecję powiększały liczbę uczestniczących państwa w wojnie. Kluczowe znaczenie miały jednak dwie agresje w 1941 roku. 22 czerwca Niemcy zaatakowały Związek Radziecki, zaś 7 grudnia 1941 roku Japonia zaatakowała Stany Zjednoczone.

Po ataku na Związek Radziecki sceptyczny dotąd wobec Związku Radzieckiego Winston Churchill zawarł przy aprobacie Stanów Zjednoczonych 12 lipca 1941 roku układ z ZSRR o wzajemnej pomocy i poparciu w wojnie z Niemcami. Również rząd Stanów Zjednoczonych wydał 23 czerwca 1941 roku oświadczenie, że głównym zagrożeniem nie jest dla Stanów Zjednoczonych Związek Radziecki lecz Niemcy.

30 lipca 1941 roku podpisany został polsko-radziecki układ (Układ Sikorski-Majski), w którym zawarto między innymi stwierdzenie, że traktaty radziecko-niemieckie z 1939 roku dotyczące zmian terytorialnych w Polsce utraciły swoją moc. Rząd polski na uchodźstwie nawiązał w ten sposobów stosunki dyplomatyczne ze Związkiem Radzieckim.

Kluczowe znaczenie dla tworzenia się koalicji antyhitlerowskiej miało spotkanie w dniach 9-14 sierpnia 1941 roku koło Nowej Funlandii na pokładzie krążownika „Prince of Wales”. Wówczas doszło do spotkania premiera rządu brytyjskiego Winstona Churchilla z prezydentem Stanów Zjednoczonych Frankliem Delano Roosveltem. Wynikiem rozmów pomiędzy obydwoma przywódcami było podpisanie 14 sierpnia 1941 roku tzw. Karty Atlantyckiej, będącą wspólną deklaracją, w której przedstawiono zasady organizacji powojennego świata, w tym między innymi: zapowiedziano utworzenie stałego systemu powszechnego bezpieczeństwa międzynarodowego. W kilka tygodni po jej ogłoszeniu przystąpiły do niej: Polska, Belgia, Czechosłowacja, Grecja, Holandia, Jugosławia, Luksemburg, Norwegia, Związek Radziecki oraz Francuski Komitet Narodowy.

Wojna w Europie wkroczyła w decydującą fazę 22 czerwca 1941 roku, zaś na świecie 7 grudnia 1941 roku. Atak wojska japońskich na Pearl Harbor spowodował wypowiedzenie 8 grudnia wojny przez Stany Zjednoczone i Wielką Brytanię wojny Japonii. 11 grudnia Stanom Zjednoczonym wojnę z kolei wypowiedziały Niemcy i Włochy. W ten sposób powstały dwa przeciwstawne bloki: Wielka Koalicja – Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich oraz wiele pomniejszych państw i Pakt OSI – sojusz Niemiec, Włoch, Japonii i pomniejszych państw. Formalnym potwierdzeniem powstania Wielkiej Koalicji było podpisanie w Waszyngtonie 1 stycznia 1942 roku przez przedstawicieli 26 państw Deklaracji Narodów Zjednoczonych. Wśród sygnatariuszy, obok trzech wielkich mocarstw, znajdowały się między innymi: Chiny oraz Polska. W deklaracji zawarte było zobowiązanie państw sygnatariuszy, nawiązujące do Karty Atlantyckiej – użycia w pełni swych zasobów wojskowych i gospodarczych przeciwko głównym sygnatariuszom państw OSI i ich sojuszników oraz określały wzajemne współdziałanie i zobowiązywały do nie podpisywania z wrogim państwem odrębnego zawieszenia broni lub pokoju.

Podpisanie Deklaracji Narodów Zjednoczonych ostatecznie zakończyło proces budowania Wielkiej Koalicji walczącej z państwami OSI.

24 lutego 2013 r.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Polityka, dyplomacja”