Litwini u Andersa

Atak wojsk niemieckich na Polskę, który nastąpił 1 września roku 1939 był szokiem dla wszystkich, ponieważ nie było nikogo, kto byłby na to przygotowany. Wszystkie polskie jednostki wojskowe znajdowały się akurat w fazie przezbrojenia i rozbudowy. Niektóre jednostki zostały dosłownie parę miesięcy wcześniej przeniesione na obszary Wielkiej Brytanii i tam były poddawane ćwiczeniom usprawniającym. W związku z tym wojsko polskie posiadało znikome zapasy broni, jednostek wodnych czy powietrznych. Jednak w trakcie działań wojennych Polska uzyskała od swoich zachodnich sojuszników sporo nowoczesnego sprzętu. Mimo słabego uzbrojenia, polska armia była całkiem nieźle wyszkolona i doświadczona np. polscy lotnicy biorący udział w licznych potyczkach na terenie Europy i Afryki. Podczas II wojny światowej wojsko polskie zostało podzielone na 3 zasadnicze formacje bojowe. Były to: Wojska Lądowe, Lotnictwo i Marynarka Wojenna.
karateka
Posty: 161
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 13 mar 2011, 05:42

Litwini u Andersa

Post autor: karateka »

W marcu 1945 r. do 2. Batalionu Komandosów (Zmotoryzowanych) wcielona została grupa 85 Litwinów. Podzielono ich na trzy plutony. Jednym z nich dowodził litewski oficer - A. Gecevičius (absolwent ostatniej, XXI, promocji kowieńskiej Szkoły Wojennej - w lipcu 1940 r., już w Ludowym Wojsku Litewskim). Walczyli razem z Polakami w ostatniej fazie kampanii włoskiej (Bolonia).
J. Rutkiewicz, W. N. Kulikow, Wojsko litewskie 1918-1940, Warszawa 2002, s. 96-97 i 176. Zob. także: M. Zajączkowski, Sztylet komandosa, Warszawa 1991.

Skąd wzięli się Litwini w 2. Korpusie? Czy prawdopodobne jest, że byli to (m.in.) niedawni żołnierze Vietine Rinktine, z którymi walczyła 3. Wileńska Brygada AK? Kim był A. Gecevičius? Czy to ten sam człowiek, który "ostatecznie rozwiązywał kwestię żydowską na Białorusi"? Fakt, że służył w litewskich batalionach policyjnych, jest chyba pewny. Podobno otrzymał Krzyż Żelazny? Podobno za akcję nad Gaianą otrzymał polskie odznaczenie wojskowe?
Niezależnie od skrajnej kontrowersyjności decyzji o przyjęciu takiego "weterana" do 2 KP (nawet, jeżeli szczegóły życiorysu A.G. nie były Polakom znane, to przecież chyba ogólną wiedzą o relacjach na Litwie w czasie II. wojny dysponowali?), byłaby to niezwykła droga życiowa. Armia niepodległej Litwy - Ludowe Wojsko Litewskie - Arma Czerwona - bataliony policyjne - VR (?) - Organizacja Todt (?) - 2 Korpus.
Zob.:
http://news.scotsman.com/antongecas/We- ... 2288714.jp
http://vddb.library.lt/fedora/get/LT-eL ... 0.01.ARTIC
MichałK
Posty: 117
Rejestracja: 27 gru 2010, 18:14

Re: Litwini u Andersa

Post autor: MichałK »

A propos tematu -kołacze mi się po głowie że po wojnie znana (choć wyciszana a obecnie przez gros historyków polskich objęta autocenzurą) była sprawa tzw batalionu bałtyckiego tworzonego w PSZ.Okazało się że istotna część jego członków (Litwinów,Łotyszy,Estończyków(nieobywateli II RP )to prawdopodobnie przestępcy wojenni a często b. esesowcy w związku z czym batalion rozpędzono a skandal wyciszono .
Sprawę kojarzę m.in z publikowanego w prasie listu byłego żołnierza AK (a w 1946-żołnierza PSZ)opublikowanego już w okresie III RP .

A co do tworzenia takich formacji-cóż generał Anders w 1945 zakładał szybki i absolutnie nieuchronny wybuch III wojny światowej z ZSRR.
A plany utworzenia dywizji lekkiej imienia Józefa Piłsudskiego uzbrojonej w głowice nuklerne snuł wraz z oficerami bodaj w 1963 roku-w okresie kryzysu kubańskiego .Podchorążówka "leśne echa" palcem na mapie(ćwiczenia sztabowe)po raz ostatni gromiła ZSRR,wychodziła na linię Traktatu Ryskiego oraz przyłączała do Polski Kaliningrad (Niemcy w tej wizji też miały byc "rozbite" nie wiadomo jednak przez kogo zaś Czechosłowacji miano odebrać Zaolzie )jeszcze w maju 1970.
mefisto
Posty: 89
Rejestracja: 14 mar 2011, 04:26

Re: Litwini u Andersa

Post autor: mefisto »

MichałK pisze:A propos tematu -kołacze mi się po głowie że po wojnie znana (choć wyciszana a obecnie przez gros historyków polskich objęta autocenzurą) była sprawa tzw batalionu bałtyckiego tworzonego w PSZ.Okazało się że istotna część jego członków (Litwinów,Łotyszy,Estończyków(nieobywateli II RP )to prawdopodobnie przestępcy wojenni a często b. esesowcy w związku z czym batalion rozpędzono a skandal wyciszono .
Sprawę kojarzę m.in z publikowanego w prasie listu byłego żołnierza AK (a w 1946-żołnierza PSZ)opublikowanego już w okresie III RP .

A co do tworzenia takich formacji-cóż generał Anders w 1945 zakładał szybki i absolutnie nieuchronny wybuch III wojny światowej z ZSRR.
A plany utworzenia dywizji lekkiej imienia Józefa Piłsudskiego uzbrojonej w głowice nuklerne snuł wraz z oficerami bodaj w 1963 roku-w okresie kryzysu kubańskiego .Podchorążówka "leśne echa" palcem na mapie(ćwiczenia sztabowe)po raz ostatni gromiła ZSRR,wychodziła na linię Traktatu Ryskiego oraz przyłączała do Polski Kaliningrad (Niemcy w tej wizji też miały byc "rozbite" nie wiadomo jednak przez kogo zaś Czechosłowacji miano odebrać Zaolzie )jeszcze w maju 1970.

takiej postawie, czyli próby znalezienia każdego chętnego, który zadeklaruje chęć walki z komunizmem, dokładniej z ZSRR trudno się dziwić. Przecież część żołnierzy miała inne zmartwienia niż wojna, część wracała do domu [jakkolwiek to rozumieć], oznaczał, że trzeba było skądś wziąć ochotników. Tzw. Pribałtyka z racji swej historii należała do osób z urzędu nie tolerujących ZSRR, a próba służenia w w armii Andersa zawsze dawała jakieś szanse na przyszłość.
To że nikt się tym nie chwali, nie jest niczym dziwnym - raz że pokazuje głupotę ówczesnych elit nie tylko politycznych, a da że wskazuje, na to że także u nas obowiązywała stara zasada: "wróg naszego wroga jest naszym przyjacielem"...
MichałK
Posty: 117
Rejestracja: 27 gru 2010, 18:14

Re: Litwini u Andersa

Post autor: MichałK »

Warto dodać że w 1950 po wybuchu wojny w Korei do US Army przyjęto 12 tysiecy niecodziennych ochotników-b.członków Waffen SS i rozmaitych formacji policyjnych.Może i ktoś z owych Litwinów o których pisze karateka tam wówczas trafił?
karateka
Posty: 161
Rejestracja: 13 mar 2011, 05:42

Re: Litwini u Andersa

Post autor: karateka »

MichałK pisze:A propos tematu -kołacze mi się po głowie że po wojnie znana (choć wyciszana a obecnie przez gros historyków polskich objęta autocenzurą) była sprawa tzw batalionu bałtyckiego tworzonego w PSZ.Okazało się że istotna część jego członków (Litwinów,Łotyszy,Estończyków(nieobywateli II RP )to prawdopodobnie przestępcy wojenni a często b. esesowcy w związku z czym batalion rozpędzono a skandal wyciszono .
Sprawę kojarzę m.in z publikowanego w prasie listu byłego żołnierza AK (a w 1946-żołnierza PSZ)opublikowanego już w okresie III RP .

A co do tworzenia takich formacji-cóż generał Anders w 1945 zakładał szybki i absolutnie nieuchronny wybuch III wojny światowej z ZSRR.
A plany utworzenia dywizji lekkiej imienia Józefa Piłsudskiego uzbrojonej w głowice nuklerne snuł wraz z oficerami bodaj w 1963 roku-w okresie kryzysu kubańskiego .Podchorążówka "leśne echa" palcem na mapie(ćwiczenia sztabowe)po raz ostatni gromiła ZSRR,wychodziła na linię Traktatu Ryskiego oraz przyłączała do Polski Kaliningrad (Niemcy w tej wizji też miały byc "rozbite" nie wiadomo jednak przez kogo zaś Czechosłowacji miano odebrać Zaolzie )jeszcze w maju 1970.

O tej inicjatywie nie słyszałem. Litwini w 2. Korpusie byli podzieleni na trzy plutony, ale - wedle mojej wiedzy - nigdy nie połączone w kompanię, tylko przydzielone do odpowiednich polskich pododdziałów.
"wróg naszego wroga jest naszym przyjacielem"...
Nasze władze emigracyjne, czego pośrednim świadectwem jest także "sprawa Gecevičiusa", stanęły przed nierozwiązywalnym problemem. [Był on z gruntu nierozwiązywalny z racji na określony układ sił w Europie i na świecie, ale to już inna historia]. Jak z jednej strony realizować ideę "sojuszu, czy federacji międzymorskiej" i szykować się do konkurencji z ZSRR w regionie, a z drugiej - odpowiadać na antypolskie sentymenty i zachowania potencjalnych sojuszników.
I tak - komendant Okręgu Wileńskiego AK A. Krzyżanowski i delegat rządu na województwo wileńskie Z. Fedorowicz raportowali, że: "Wrogiem nr 1 dla Litwy jesteśmy my, Polska"; T. Bór-Komorowski deklarował, iż "Litwini do końca okupacji niemieckiej byli agresywni wobec Polaków"; a 2. Korpus przyjmował w swoje szeregi Gecevičiusa z kolegami; zaś S. Janikowski w kwietniu 1945 r. planował "Akcję Międzymorze" z udziałem Litwinów i tworzył Komitet Międzymorski.
Zob. K. Tarka, Konfrontacja czy współpraca? Litwa w polityce Rządu Polskiego na uchodźstwie 1939-1945, Opole 1998, s. 132, 157 i 159.
MichałK
Posty: 117
Rejestracja: 27 gru 2010, 18:14

Re: Litwini u Andersa

Post autor: MichałK »

Ów batalion bałtycki miał być tworzony w PSZ z Bałtów już po zakończeniu II wojny światowej z Osią.


Co do sprzeczności,nierozwiązywalnego problemu -podobnie było przecież z Ukraińcami.A ich było znacznie więcej niż Litwinów.

Na czym miała polegać "akcja międzymorze" w kwietniu 1945 i czy ją podjęto ?Na powrocie do starej konceopcji sprzed wojny o Polsce-hegemonie który skupi antyrosyjski blok państw-kordon sanitarny wokół ZSRR?Jak chciano ją zrealizować w pojałtańskich realiach wiosny 1945?
karateka
Posty: 161
Rejestracja: 13 mar 2011, 05:42

Re: Litwini u Andersa

Post autor: karateka »

Była to inicjatywa chargé d'affaires ambasady w Watykanie S. Jankowskiego, który przesłał (23 kwietnia 1945 r.) ministrowi spraw zagranicznych A. Tarnowskiemu odpowiednie, ściśle tajne opracowanie. W ogólnym zarysie akcja miała polegać na nawiązywaniu współpracy z przebywającymi na emigracji przedstawicielami narodów Europy Środkowej. Powstał nawet Komitet Międzymorski i Karta Narodów Międzymorza, aczkolwiek do tego pierwszego nie wszedł nikt "znaczny" z "polityków międzymorza".
W ogólnym zarysie była to swoista kontynuacja idei federacyjnej, obliczona przede wszystkim na "urabianie opinii publicznej dla idei współpracy państw Międzymorza". Na podstawie: K. Tarka, Konfrontacja czy współpraca? Litwa w polityce Rządu Polskiego na uchodźstwie 1939-1945, Opole 1998, s. 159. Tamże, w przypisie 96, podano sygnaturę archiwalną raportu S. Janikowskiego do MSZ.
MichałK
Posty: 117
Rejestracja: 27 gru 2010, 18:14

Re: Litwini u Andersa

Post autor: MichałK »

I zamierzano wiosną 1945 zrealizować ją na pojałtańskiej emigracji politycznej po wojnie ? Bo Jałtę ekipa Arciszewskiego kategorycznie odrzuciła.

Co do tego "urabiania opinii publicznej" -tak premier Arciszewski aż do Jałty odpowiadał na pytanie członków gabinetu jak zamierza przechylić szalę na swoją korzyść wobec rozwoju sytuacji w Polsce.Wedle niego-wystaczyło pozyskać przychylność tytułów prasy Anglosaskiej i bach-załatwione rząd emigracyjny wygra .
Ale czy Armia Czerwona czytała prase anglosaską?
mefisto
Posty: 89
Rejestracja: 14 mar 2011, 04:26

Re: Litwini u Andersa

Post autor: mefisto »

problemem nie było to czy Rosjanie czytali prasę anglosaską, ale czy Arciszewski and co. potrafili zrozumieć to co dzieje się w świecie rzeczywistym. Idea międzymorza, jakkolwiek ją zwać, nazywać - upadła już po I wojnie, kiedy okazało się z około 10 państw pomiędzy Polską i Morzem Czarnym czy Adriatykiem nie da się stworzyć niczego sensownego, z racji waśni sąsiedzkich.
Litwini w '45 r. myśleli raczej jak zmyć się dalej na Zachód i uciec przez karzącą ręką Stalina który mógł żądać [słusznego nieraz] wydania tych co służyli Niemcom. Dla Litwinów zaś lepsze było dowolne więzienie na Zachodzie niż najlepsze areszty moskiewskie, a na pewno niż Gułag i jego odmiany.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Wojsko, technika i uzbrojenie”