Stanisław Dąbek

Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Stanisław Dąbek

Post autor: Artur Rogóż »

Stanisław Dąbek (ur. 28 marca 1892 w Nisku, zm. 19 września 1939 na Kępie Oksywskiej) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, dowódca Morskiej Brygady Obrony Narodowej i p.o. dowódcy Lądowej Obrony Wybrzeża podczas kampanii wrześniowej.

Życiorys
Dzieciństwo i młodość

Urodził się 28 marca 1892 w Nisku nad Sanem, w rodzinie chłopskiej, jako syn Szczepana i Rozalii. Od 1900 jego rodzina mieszkała w Dąbkowie, gdzie ukończył w 1908 gimnazjum, a następnie ukończył seminarium nauczycielskie w Sokalu. W 1911 podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Lwowskim i rozpoczął pracę nauczyciela w podlwowskiej Bóbrce.
Służba w Cesarskiej i Królewskiej Armii

W związku z wybuchem I wojny światowej w 1914 powołano go do służby w piechocie Cesarskiej i Królewskiej Armii jako jednoroczny ochotnik, a następnie skierowano do szkoły dla oficerów rezerwy w Baring. Po ukończeniu Szkoły Oficerów Rezerwy otrzymał stopień podporucznika i został wysłany na front. Podczas walk w Karpatach został ciężko ranny. Po rehabilitacji walczył we Włoszech do końca wojny.
Służba w Wojsku Polskim

Pod koniec 1918 zgłosił się do Wojska Polskiego i po weryfikacji otrzymał stopień kapitana w korpusie piechoty. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. W trakcie działań wojennych otrzymał awans na stopień majora piechoty. Był kolejno dowódcą batalionu piechoty w 14 Pułku Piechoty oraz 8 i 7 Pułku Piechoty Legionów. W 1924 został podpułkownikiem piechoty. Później był zastępcą dowódcy 7 Pułku Piechoty Legionów w Chełmie. W 1928 wyznaczony został na stanowisko komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 4 w Tomaszowie Mazowieckim [1]. Od 1929 do 1930 pełnił funkcję komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. W latach 1930-1937 dowodził 7 Pułkiem Piechoty Legionów, awansując w 1932 na pułkownika piechoty. Następnie objął dowództwo nad 52 Pułkiem Piechoty Strzelców Kresowych w Złoczowie.

W przededniu II wojny światowej pod koniec lipca 1939 został wyznaczony dowódcą Morskiej Brygady Obrony Narodowej i p.o. dowódcą Lądowej Obrony Wybrzeża. Podjął aktywne prace nad umocnieniem pozycji obronnych i wzmocnieniem uzbrojenia podległych mu jednostek. Podczas kampanii wrześniowej dowodził aktywnie całością sił lądowych zgromadzonych wokół Gdyni, organizując wypady zaczepne. Wobec przeważających sił Wehrmachtu i odcięcia wojsk polskich na Wybrzeżu od pozostałej części kraju podjął decyzję o ewakuacji na Kępę Oksywską. Wieczorem 19 września 1939, w obliczu nieuchronnej klęski, odebrał sobie życie strzałem w głowę. Miejsce jego śmierci znajduje się na terenie obecnej 43 Bazy Lotniczej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej.

1 stycznia 1964 został pośmiertnie awansowany na generała brygady. Imieniem "Pułkownika Stanisława Dąbka" wyróżniony jest 1 Morski Pułk Strzelców w Gdyni. Nosi je także ulica łącząca północne dzielnice Gdyni Oksywie, Obłuże i Pogórze, jedna z głównych ulic Elbląga oraz ulica w warszawskim Ursusie, natomiast w Babich Dołach znajduje się jego pomnik.
Odznaczenia

* Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
* Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
* Order Krzyża Grunwaldu II klasy (pośmiertnie)
* Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
* Złoty Krzyż Zasługi
* Medal Niepodległości

Przypisy

1. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 11 z 24.07.1928 r.

Bibliografia

* Artykuł Włodzimierza Kalickiego o gen. Stanisławie Dąbku w Gazecie Wyborczej [dostęp 2007-01-22]
* Grzegorz Piwnicki, Bogdan Zalewski. "Polska wojskowa polityka morska od X do końca XX wieku." Dowództwo Marynarki Wojennej – Oddział Społeczno-Wychowawczy. Gdynia 2002 (ISBN 83-88698-25-7)
* Stanisław Strumph Wojtkiewicz, Alarm dla Gdyni, Warszawa 1977.
* Jan Łukasiak, Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty, Ajaks, Pruszków 1999. (ISBN 83-88773-68-2)
* "Pułkownik Dąbek; obrona Gdyni 1939", reż. Bartosz Paduch
ODPOWIEDZ

Wróć do „Biografie”