Jaki był status I sekretarza PZPR w organach PRL?

Przejęcie stanowiska I sekretarza przez Gomułkę w 1956 wiązało się z przejściowym odprężeniem w stosunkach politycznych i gospodarczych. Niebawem jednak kurs ten został zmieniony dalszą forsowną industrializacją kraju. Z polecenia Gomułki stłumiono też manifestacje na Wybrzeżu w 1970, co stało się powodem jego rezygnacji ze stanowiska.
Z przejęciem władzy przez Gierka wiązano duże nadzieje. Rozpoczął on przebudowę gospodarki, zaciągając wysokie kredyty zagraniczne. Pod koniec dekady polityka ta okazała się jednak błędna, państwo zaczęło borykać się z problemami ich spłaty, co doprowadziło w efekcie do głębokiego kryzysu na przełomie lat 70. i 80.
Adambik
Posty: 497
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 24 lis 2010, 22:41

Jaki był status I sekretarza PZPR w organach PRL?

Post autor: Adambik »

Jaki był status I sekretarza PZPR w organach PRL?
Husarz
Posty: 803
Rejestracja: 31 paź 2010, 04:37

Re: Jaki był status I sekretarza PZPR w organach PRL?

Post autor: Husarz »

Formalnie żaden.
PRL miała swoje państwowe organy zgodnie z konstytucja jak prawie każde "normalne" państwo:

Rada Państwa, Sejm, Rada Ministrów, NIK, Prokuraturę i elementy "państwa radzieckiego" czyli rady narodowe wszystkich szczebli (cała władza w ręce rad), których organami wykonawczymi były ich prezydia.

PZPR i jej sekretarz to ciało partyjne. I to nie jedyne. Też bowiem formalnie do wyborów przystępował Front Jedności Narodu "zrzeszający" w koalicji PZPR, PSL, SD i te koncesjonowane stowarzyszenia chrześcijańskie które uznał za stosowne (PAX, ZNAK, ChSS...)

Ale wobec konstytucyjnego zapisu z 1976r. o "przewodniej sile narodu" i (soc)realiów czasów to PZPR decydowała o całym życiu politycznym i społecznym na każdym szczeblu organy państwowe redukując do wykonawczej biurokracji.

W tym układzie I Sekretarz, który stał na czele Komitetu Centralnego (należy pamiętać o zasadzie "centralizmu demokratycznego") wciąż - nieformalnie - wyrósł na "Przywódcę" bądź (za Gierka) za "gospodarza" kraju (głową państwa była Rada Państwa z jego Przewodniczącym na czele). Stąd na forum międzynarodowym w praktycznym protokole był traktowany jak prezydent.

Jedyny przypadek unii personalnej pomiędzy organami partyjnymi (sekretarz generalny) i państwowymi (prezydent, premier) był za Bolesław Bieruta.

Trzeba też zwrócić uwagę na faktyczny spadek roli samej PZPR (ale nie jej I Sekretarza !) po ogłoszenie stanu wojennego.

PS.
Dla porządku poniżej poczet I sekretarzy PZPR:

Sekretarz Generalny
Bolesław Bierut (21 XII 1948–12 III 1956)

I Sekretarze:
Edward Ochab 20 III 1956–21 X 1956
Władysław Gomułka 21 X 1956–20 XII 1970
Edward Gierek 20 XII 1970–6 IX 1980
Stanisław Kania 6 IX 1980–18 X 1981
Wociech Jaruzelski 18 X 1981–29 VII 1989
Mieczysław F. Rakowski 29 VII 1989–29 I 1990
ODPOWIEDZ

Wróć do „Polityka, ustrój i dyplomacja”