Bolesław Podedworny

[Artur Rogóż]

Bolesław Podedworny (ur. 7 stycznia 1898 w Pęchratce w pow. Zambrów, zm. 18 listopada 1972 w Warszawie) – działacz państwowy w okresie PRL, rolnik.
Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej. Był synem Józefa i Aleksandry z Morawskich. W 1908 wraz z rodziną przeniósł się do Warszawy. Rozpoczął edukację, która przerwana została w połowie 1915 roku w czwartej klasie carskiego gimnazjum, w związku z ofensywą niemiecką na Rosję. Wraz z rodziną wrócił do Pęchratki. W 1917 wstąpił jako ochotnik do formującej się 4. Brygady Legionów pod dowództwem gen. Leona Berbeckiego (Polski Korpus Posiłkowy następnie przemianowany na Polską Siłę Zbrojną). Tuż po odrodzeniu się Państwa Polskiego służył w 1. Warszawskim Okręgowym Pułku Piechoty, w Kompanii do ochrony Zamku Królewskiego w stopniu sierżanta. Stąd w 1919 odkomenderowany został jako instruktor szkoleniowy do formującej się Legii Akademickiej, z którą wziął udział w wojnie Polski z Rosją Radziecką w 1920. Wrócił ponownie do 1. Warszawskiego Okręgowego Pułku Piechoty i wziął w 1921 udział w 3. Powstaniu Śląskim, kierowanym przez Wojciecha Korfantego. W 1922 przeniósł się z wojska do służb granicznych na południu kraju. Na kilka lat przed wojną wrócił do rodzinnej Pęchratki, włączył się w działalność kasy samopomocowej Stefczyka i spółdzielni mleczarskiej. W latach 1939–1941 (w okresie władzy radzieckiej) sołtys w Pęchratce, później w konspiracji. Od 1923 członek PSL "Wyzwolenie", od 1931 SL, od 1949 ZSL. Należał do władz stronnictw ludowych – w latach 1944–1945 członek Tymczasowego Zarządu Głównego SL, w latach 1945–1949 członek Rady Naczelnej i Naczelnego Komitetu Wykonawczego oraz wiceprezes NKW SL, od 1949 członek Naczelnego Komitetu ZSL, w latach 1949–1956 i (po półrocznej przerwie) 1956–1971 członek Prezydium NK ZSL, a w latach 1957–1971 wiceprezes NK ZSL.

W latach 1944–1946 prezes Zarządu Wojewódzkiego SL w Białymstoku, jednocześnie zastępca pełnomocnika wojewódzkiego ds. reformy rolnej. W latach 1946–1947 podsekretarz stanu (wiceminister) w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych, w 1947 minister lasów, w latach 1947–1954 minister leśnictwa. W latach 1954–1957 wiceprzewodniczący Krajowej Rady Spółdzielni Produkcyjnych.

W latach 1956–1957 członek Rady Państwa, w latach 1957–1971 wiceprzewodniczący Rady Państwa. W latach 1945–1972 poseł do KRN, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL I, II, III, IV i V kadencji, przewodniczący Klubu Poselskiego SL w Sejmie Ustawodawczym (1947) oraz Klubu Poselskiego ZSL w Sejmie II, III i IV kadencji (1957–1969).

Odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych, Śląskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztadaru Pracy, Orderem Budowniczych Polski Ludowej (1964).

Był teściem Andrzeja Werblana – sekretarza KC PZPR, wicemarszałka Sejmu PRL i czołowego ideologa partii.
Bibliografia

1. Wielka Encyklopedia Powszechna, tom 8, str. 777, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1966;
2. Polski Słownik Biograficzny, tom XXVII/I, zeszyt 112, str. 79-80, Wydawnictwo PAN;
3. Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego, tom 15, str. 415-416, Warszawa 1973;
4. Lidia Werblan, Rodowody Podedwornych, wydanie niskonakładowe-prywatne, Warszawa 2004-2005.