Bardzo chętnie Polacy sięgają po piwo produkowane w Czechach. Są piwosze, którzy uznają jedynie produkcje browarów naszych południowych sąsiadów. W niemal każdym polskim mieście sa bary, gdzie podaje się tylko czeskie piwo. Natomiast jego popularność ma w Polsce długą już historię.
Moda ta zaczęła się już za czasów Augusta III. Trochę wcześniej królowało u nas piwo bawarskie. Prawdopodobnie zmiana w sposobie jego produkcji wyraźnie zmieniła smak, który sasom nie przypadł do gustu. Eksport z Zachodu spadał zdecydowanie.
Niszę na polskim rynku niskoprocentowych alkoholi wykorzystali producenci z Czech, rozwijając eksport gotowego produktu. Cena importowanego piwa była wysoka, zawierała bowiem w sobie cenę producenta, cenę transportu oraz zysk przewoźników i sprzedawców. Pierwszą próbą obniżenia ceny czeskiego piwa w Polsce było odejście od importu produktu finalnego i podjęcie własnej produkcji na podstawie sprowadzanego surowca (szyszek chmielowych). Jednocześnie przejęto markę, którą wiązano nie z miejscem produkcji piwa, lecz z miejscem produkcji chmielu, czy – szerzej rzecz ujmując – z gatunkami chmielu uprawianego w Czechach. Miejsce produkcji było dla konsumentów sprawą drugoplanową, istotne było wyłącznie pochodzenie surowca chmielowego.
Potwierdzenie panującej w Polsce opinii o czeskim chmielu odnaleźć można m.in. w monumentalnych dziełach botanicznych ks. Krzysztofa Kluka, który czeski chmiel uznawał za najlepszy na świecie. W dziele Roślin potrzebnych, pożytecznych… (1779) pisał: „Najprzedniejsze są chmiele Angielskie i Czeskie”, tymczasem w późniejszym o prawie dziesięciolecie Dykcjonarzu roślinnym… zdanie swe nieco zmodyfikował: „Cudzoziemcy czeski, a po nim polski chmiel wielce poważają”.
Zanim ks. Kluk zamieścił tę ostatnią opinię, Jan Fryderyk Preschel, właściciel browaru w Busku nad Bugiem (niedaleko Lwowa), zwrócił uwagę na powodzenie sprowadzanych z Czech szyszek chmielowych. Jako jeden z najbardziej energicznych handlowców galicyjskich szybko dostrzegł, że bardziej opłacalne od sprowadzania surowca jest przeszczepienie kultury agrarnej i podjęcie uprawy czeskich gatunków chmielu. Wiązało się to z jednorazowym nakładem finansowym na założenie chmielarni, po czym można było droższy surowiec importowany zastąpić tańszym – krajowym.
Założenie pierwszej chmielarni, w której na większą skalę uprawiano czeskie gatunki chmielu, nastąpiło niebawem po pierwszym rozbiorze Polski, gdy dawne województwa ruskie i bełskie znalazło się pod władzą austriacką. Preschel sprowadził sadzonki, a przede wszystkim agronoma z Czech, który miał gwarantować uzyskanie jakości najbliższej oryginałowi. Chmielarnia powstała na ofiarowanych przez Józefa hr. Miera terenach zalewowych, które zasypywano odpadami poprodukcyjnymi przemysłu garbarskiego. Rozkładające się tkanki zwierzęce (odpadki produkcyjne procesu garbowania skór) okazały się doskonałym „gruntem” pod uprawę chmielu. Zebrany chmiel trzeba było gdzieś wysuszyć i przechować. W warunkach prowincjonalnego miasta, jakim był Busk (staropolskie starostwo w województwie bełskim), nie było łatwo o odpowiedni budynek. Najlepiej do tego celu nadawał się zespół budynków po zlikwidowanym w lutym 1786 r. klasztorze buskich dominikanów. Dla Preschela, napływowego Niemca, pochodzącego z Leszna, a jednocześnie naczelnika (m.in. w 1777 r.) lwowskiej loży masońskiej „Pod Trzema Białymi Orłami”, sekularyzacja i wykorzystywanie budowli poklasztornych do celów niezwiązanych z religią nie stanowiło problemu. Niebawem więc kościół dominikański stał się suszarnią chmielu gatunków czeskich, a budynki poklasztorne – magazynami chmielowymi.
Czeskie piwo z dodatkiem importowanego lub sadzonego w kraju czeskiego chmielu produkowano nie tylko w Busku. Nie wiemy jednak, czy dokonano w tych browarach zmian technologicznych, mających upodobnić sam proces warzenia piwa do stosowanego w Czechach. Wyjątkiem na tym tle jest ośrodek przemysłowy tworzony w latach 60. i 70 XVIII w. w Horodnicy pod Grodnem W zakładanym przez Antoniego hr. Tyzenhauza ośrodku powstały m.in. browary działające na sposób czeski. Sprowadzono do nich mielcarzy z Czech, którzy prócz podjęcia produkcji czeskiego piwa mieli jednocześnie za zadanie przyuczenie do zawodu powierzonych swej opiece uczniów. Za pośrednictwem kadry pracującej w horodnickich browarach starano się przeszczepić na Litwę nowinki technologiczne stosowane w Czechach, zwracając uwagę nie tyle na surowce, ile na sposób warzenia piwa. O ile więc w Galicji markę „czeskie piwo” wiązano z surowcem, o tyle na Litwie z technologią warzenia piwa.
Po odebraniu Tyzenhauzowi litewskich dóbr stołowych ośrodek przemysłowy w Horodnicy upadł. Postęp technologiczny w branży browarniczej został jednak zaszczepiony, a sprowadzona z Czech kadra przyuczyła do zawodu miejscowych robotników, dzięki czemu po opuszczeniu Horodnicy wykorzystywali nabyte umiejętności w innych browarach.
Andrzej Albiniak
Jak czeskie piwo trafiło do Polski
Artykuły historyczne napisane przez użytkowników historiapolski.eu oraz z zaprzyjaźnionych stron.
Niniejszy katalog zawiera artykuły naukowe i popularnonaukowe publikowane w naszym serwisie. Trafiają do niego na bieżąco wszystkie nowe artykuły, zawiera również sukcesywnie uzupełnianą bazę starszych tekstów. POLECAMY!
Niniejszy katalog zawiera artykuły naukowe i popularnonaukowe publikowane w naszym serwisie. Trafiają do niego na bieżąco wszystkie nowe artykuły, zawiera również sukcesywnie uzupełnianą bazę starszych tekstów. POLECAMY!
-
- Posty: 171
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 18 mar 2011, 17:39
Wróć do „Artykuły historyczne”
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty