Nazwa dynastii Piastów

[Marshal]

Czytałem, że naszą pierwszą dynastię zaczęto nazywać Piastami dopiero w XVI wieku. Czy rzeczywiście nazwę tę stworzono tak późno?
Wcześniej nazywano Piastów "przyrodzonymi panami". Ale określenie to jest wg mnie dość mgliste i nie pozwala na rozróżnienie między Piastami i innymi dynastami. Któż to jest bowiem ten "przyrodzony pan"?
Jadwigę Andegaweńską nazywano "przyrodzoną panią Królestwa Polskiego", ale to przecież nie znaczy, że zaliczano ją do dynastii Piastów.
Trudno też rozróżnić Piastów między sobą. Był "przyrodzony pan" król Polski i "przyrodzony pan" książę gniewkowski?
Określenie "przyrodzony pan" kojarzy się z władzą, z posiadaniem, a nie każdy Piast był przecież władcą.

[stach]

"Pan przyrodzony" oznacza kogoś, komu z urodzenia przysługuje władza - dotyczyło władców albo całej Polski, albo poszczególnych książąt dla danych "władztw regionalnych". Faktem jest, że sama nazwa dynastii, przynajmniej potwierdzone jej użycie, jest stosunkowo późne. Trudno przesądzać przyczynę takiego stanu rzeczy. W przypadku Jadwigi takie określenie może mieć charakter tytułu lub na zasadzie "dziedziczy władzę po ojcu".

[Artur Rogóż]

Nazwa "Piastowie" na określenie dynastii pojawiła się w XII wieku w historiografii śląskiej, a spopularyzował ją w świadomości Polaków Adam Naruszewicz w XVIII wieku.
Na tablicy w legnickim mauzoleum Piastów (XVII w.) podkreślano, że ród Piastów dał Polsce "24 królów i wielu panujących, Śląskowi 122 książąt, Kościołowi 6 arcybiskupów i biskupów."

[Otton III]

Nazwa "Piastowie" na określenie dynastii pojawiła się w XII wieku w historiografii śląskiej"

Czyżby? Podaj źródło z XII wieku, w którym zawarte jest określenie panującej w Polsce dynastii jako "Piastów".

[Artur Rogóż]

Nazwa "Piastowie" na określenie dynastii pojawiła się w XII wieku w historiografii śląskiej"

Czyżby? Podaj źródło z XII wieku, w którym zawarte jest określenie panującej w Polsce dynastii jako "Piastów".

Mój błąd nie chodziło o wiek XII, a XVII w.
Pojęcie Piastowie i wywodzenie całej dynastii polskiej od Piasta zawdzięczamy pracom historiografów i genealogów pracujących na dworze legnicko-brzeskiej linii Piastów śląskich.
Kierowałem się Monumentum Piasteum, a raczej okresem jej powstania - a więc świadomością nazewnictwa dynastii Piastów.
W Monumentum Piasteum, legnickiej nekropolii (ukończonej w 1679 i znajdującej się przy kościele św. Jana) ostatnich książąt piastowskich znajduje się panteon całej tej dynastii. Wewnętrzna kompozycja skupia się wokół centralnej kopuły jej kompozycji malarskiej, wokół której rozmieszczono sceny z najstarszych dziejów Polski i Śląska. Dopełnieniem całości jest łaciński napis, przepełniony dynastyczną dumą historyczną, który brzmi:
„
Bogu, Opiekunowi szczątków i pobożnym cieniom Domu Piastowskiego ten pomnik poświęcono, który wziął początek z Piasta w roku 775 ery Chrystusowej, dał Sarmacji 24 królów i licznych panujących Śląskowi 123 książąt, kościołowi 6 arcybiskupów i biskupów, Północy religię, naukę, urządzenia państwowe, świątynie, szkoły, miasta, zamki i mury obronne, dzięki władcom pobożnym, szlachetnym, świętym, dzielnym i łaskawym. Germanię ocalił od nawały tatarskiej, który na Chrystianie najlepszym i jego synu Jerzym Wilhelmie ostatnim, lecz w zasługach najpierwszym dnia 21 listopada 1675 roku przy wielkim żalu Ojczyzny, Europy i cesarza równo po dziewięciu stuleciach skończył się i zasłużył, aby Ludwika, księżna anhalcka, ostatnia matka Piastów pomnik ten zbudowała przodkom i pradziadom, jako też potomnym, małżonkowi, synowi, sobie i pozostałej córce Karolinie księżnej holsztyńskiej roku Chrystusowego 1679, płacząc nad urnami tych, z których każdy mając cnotę za herolda, a świat Północy za pomnik niczego by nie potrzebował, gdyby wcześniej od głazów nie milkło zapomnienie i niewdzięczność śmiertelnych.
”

Wewnętrzne przesłanie artystyczne Monumentum Piasteum odzwierciedlają słowa polskiego historyka sztuki Michała Rożka:

Legnickie mauzoleum, któremu już w roku 1679 przydano pompatyczne miano Monumentum Piasteum, jest nie tylko nekropolią ostatnich Piastów z linii brzesko-legnickiej, lecz przede wszystkim pomnikiem dynastycznym całej piastowskiej familii. Wystrój artystyczny został bez reszty podporządkowany tej idei. Zatem stanowi on panteon rodziny Piastów, będąc także znakomitym przykładem niustannych związków Śląska z macierzą.