Spytko z Melsztyna

Dynastia Jagiellonów władała państwem polsko-litewskim przez następne dwieście lat, tworząc w pewnym momencie (II połowa XV wieku) jedno z największych imperiów europejskich - Jagiellonowie rządzili w Polsce, na Litwie, w Czechach i na Węgrzech.
asda
Posty: 167
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 03 sty 2011, 01:14

Spytko z Melsztyna

Post autor: asda »

Witam. Potrzebuję informacji o Spytku z Melsztyna. Znalazłem o nim tylko, że zginął w 1439 roku, będąc przeciwnikiem Oleśnickiego i miał chyba jakiś związek z husytami.
historyk
Posty: 331
Rejestracja: 19 lis 2010, 20:35

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: historyk »

Spytek z Melsztyna (1398-1439), syn Spytka z Melsztyna (m.in. wojewody krakowskiego i posła Kazimierza Wielkiego), kasztelan biecki. Był jednym z przywódców husytów polskich, usiłował doprowadzić do przejęcia przez Władysława Jagiełłę korony czeskiej z rąk husytów czeskich. Rozgoryczony pomijaniem go przy obsadzie wyższych stanowisk, po śmierci Jagiełły stanął na czele opozycji możnowładczej wobec regencyjnych rządów biskupa Zbigniewa Oleśnickiego w okresie małoletności króla Władysława III. Rosnąca rola dostojników królewskich, a przede wszystkim biskupa krakowskiego, budziła sprzeciw zarówno wśród możnowładztwa, jak i rycerstwa. Do grona niezadowolonych dołączyli także zwolennicy husytyzmu ze Spytkiem na czele. Jedno z haseł tego ruchu, nawołujące do odebrania Kościołowi dziesięcin, przejęła opozycja niechętna Oleśnickiemu. W maju 1439 r. w Nowym Mieście Korczynie, w celu urzeczywistnienia swoich żądań, utworzyła ona związek, zwany konfederacją, a jego przywódcą został właśnie Spytko z Melsztyna. Konfederaci postanowili "niedostatki, powodowane młodym wiekiem króla, naprawić" i wystąpili przeciwko rządom rady królewskiej. W bitwie pod Grotnikami 4 maja 1439 r. ponieśli jednak druzgocącą klęskę w starciu z armią królewską pod wodzą Hińczy z Rogowa, a sam Spytko, "przebity na wylot wieloma włóczniami i strzałami z kusz, wyzionął ducha". Nad jego ciałem odbył się sąd, który ogłosił go nieprzyjacielem ojczyzny. Po bitwie grotnickiej, która uważana jest za "grób" polskiego husytyzmu biskup krakowski faktycznie przejął w swe ręce ster rządów nad państwem.
Marshal
Posty: 268
Rejestracja: 11 gru 2010, 04:54

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: Marshal »

Z tego co się orientuję nowsze badania udowadniają, że Spytko i jego zwolennicy nie mieli prawie nic albo i w ogóle nic wspólnego z husytyzmem.
Hobbit
Posty: 112
Rejestracja: 14 gru 2010, 04:41

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: Hobbit »

Troszkę na temat Spytka:
1) B. Czwojdrak, Jeszcze o rodzinie Wojciecha Jastrzębca, [W:] Studia Historyczne, nr 40, 1997
2) Lichończak-Nurek G., Wojciech Jastrzębiec i jego rodzina jako przykład kariery w czasach jagiellońskich, „Cracovia – Polonia – Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej”, Kraków 1995.
3) PSB, t.33
Adambik
Posty: 497
Rejestracja: 24 lis 2010, 22:41

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: Adambik »

A czy koledzy mogliby napisac coś więcej odnośnie samej bitwy pod Grotnikami, jest to starcie dosyc mało znane np : Korzon wcale go nie opisuje jako konfliktu domowego... jakimi siłami dysponowali konfederacji a jaką siłę stanowiły wojska podległe Oleśnickiemu, jaki był przebieg tego starcia...
asda
Posty: 167
Rejestracja: 03 sty 2011, 01:14

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: asda »

Bitwa pod Grotnikami odbyła się 3 maja 1439 roku niedaleko miejscowości Grotnikami. Do walki stanęli husyccy konfederaci dowodzeni właśnie przez Spytka z Melsztyna przeciwko armii królewskiej dowodzonej przez przebiegłego biskupa Zbigniewa Oleśnickiego. Konfederaci ponieśli klęskę, Spytko zginął, a ruch husycki w Polsce przestał istnieć.
Nic więcej nie wiem.
historyk
Posty: 331
Rejestracja: 19 lis 2010, 20:35

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: historyk »

asda pisze:Bitwa pod Grotnikami odbyła się 3 maja 1439 roku niedaleko miejscowości Grotnikami. Do walki stanęli husyccy konfederaci dowodzeni właśnie przez Spytka z Melsztyna przeciwko armii królewskiej dowodzonej przez przebiegłego biskupa Zbigniewa Oleśnickiego. Konfederaci ponieśli klęskę, Spytko zginął, a ruch husycki w Polsce przestał istnieć.
Nic więcej nie wiem.
Twój ostatni post zawiera masę błędów. Widzę, że nie uważnie przeczytałes mój post o Spytku. Bitwa pod Grotnikami była 4 maja, a nie 3. Grotniki leżą niedaleko Nowego Miasta Korczyna, gdzie Spytek założył swój obóz wojskowy. Armią królewską nie dowodził biskup Oleśnicki, ale jak napisałem Hińcza z Rogowa.
asda
Posty: 167
Rejestracja: 03 sty 2011, 01:14

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: asda »

Pisząc, że bitwa odbyła się 3 maja oparłem się na wikipedii, więc myślałem, że będzie dobrze. To fakt przeoczyłem, tą datę w Twojej wypowiedzi. Co do postaci Hińczy z Rogowa, to chodziło mi o to, że Hińcza był dowódcą, wojsk królewskich, nad którą można powiedzieć, że władzę miał Oleśnicki. To tak jak w rokoszu Lubomirskiego, mówi się, że wojska rokoszanina Lubomirskiego, a tak naprawdę dowodził kto inny.
Husarz
Posty: 803
Rejestracja: 31 paź 2010, 04:37

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: Husarz »

Sporo informacji na temat husytyzmu w Polsce i bitwy pod Grotnikami można znaleźć w książce Pawła Krasa, pt. Husyci w piętnastowiecznej Polsce, Lublin 1998.
historyk
Posty: 331
Rejestracja: 19 lis 2010, 20:35

Re: Spytko z Melsztyna

Post autor: historyk »

Ostatnio wyszło parę książek o Melsztynie i Melsztyńskich, gdzie znajduje się dość szczegółowy opis tego co działo się w Nowym Korczynie, a potem na polu pod Grotnikami, gdzie Spytko zwyczajem husyckim zatoczył tabor. Jednak wojska Hińczy i Oleśnickiego uderzyły na niego zanim zdołał się tam dobrze usadowić. Bitwa zakończyła się masakrą, w której - co ciekawe - miał brać osobisty udział sam Oleśnicki dobijając jeńców. Nie pamiętam teraz jaki jest tytuł tej książki. Wyszła ona w tej samej serii, w której omawiano zamki w Polsce na Spiszu i Słowacji. Jak ją odnajdę to napisze kto jest autorem.
Warto też przypomnieć, że po śmierci Spytka Oleśnicki wziął się za wychowanie jego synów i zrobił z nich dobrych rzymskich katolików.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Polska Jagiellonów ogólnie”