Franciszek Zygmunt Gałecki, herbu Junosza (ur. 1645 r., zm. 1711 r.) – generał - adiutant wojsk koronnych, łowczy kaliski, chorąży ziem pruskich od 1670 r., marszałek sejmiku lwowskiego od 1679 r., kuchmistrz koronny od 1680 r., starosta bydgoski w latach 1676-1679 i 1688-1710, kasztelan kaliski w latach 1694-1695, kasztelan poznański w latach 1695-1697, wojewoda inowrocławski w latach 1697-1703, wojewoda kaliski w latach 1703-1706, wojewoda poznański w latach 1709-1711.
Biografia
Urodził się ok. 1645 r. w rodzinie osiadłej na ziemi wyszogrodzkiej na Mazowszu. Był synem Tomasza. Niewiele wiadomo o jego dzieciństwie i wykształceniu.
Kariera Gałeckiego rozpoczęła się w wyniku udziału w wielkich wyprawach wojennych Jana Sobieskiego. W październiku 1672 r. zdobył chorągiew sułtańską w walkach pod Kałuszynem. W bitwie pod Chocimiem 10-11 listopada 1673 r. brał udział jako generał-adiutant wojsk koronnych. Należał wtedy do najbardziej zaufanych współpracowników hetmana Sobieskiego, który powierzał mu zadania o charakterze wojskowym i politycznym np pozyskiwanie stronników dla partii francuskiej, której przywódcą był Sobieski. Z polecenia hetmana przeprowadził rozmowę z posłem brandenburskim (1670) w sprawie ewentualnej pomocy elektora w wojnie tureckiej w wypadku obioru Piasta na tron polski. W 1676 r. został nagrodzony starostwem bydgoskim.
W 1677 r. został posłem na sejm i w czasie obrad stał wiernie przy boku monarchy. Szybko piął się po szczeblach kariery. W 1679 r. był marszałkiem sejmiku lwowskiego, a w 1680 r. został kuchmistrzem wielkim koronnym. W 1683 r. brał udział w wyprawie wiedeńskiej dowodząc gwardyjskim regimentem dragonii (600 ludzi). W czasie bitwy walczył na prawym skrzydle i po zwycięstwie został wysłany z podarunkami do cesarza Leopolda I. Brał także udział w dalszych, mniej udanych wyprawach Sobieskiego na terytoria mołdawskie (1686, 1691). W czasie ostatniej wyprawy uratował komplet dział artylerii koronnej, sprowadzając w trudnych warunkach zimowych pozostawioną w Ropcach całą artylerię koronną (1692). Otworzyło mu to drogę do nowych godności: kasztelana kaliskiego (1694-1695) i wkrótce potem kasztelana poznańskiego (1695-1697).
W 1687 r. na krótko związał się z opozycją mającą na celu zapobieżenie przyszłej elekcji królewicza Jakuba Sobieskiego. W 1690 r. został posłem z województwa inowrocławskiego na sejm walny warszawski ekstraordynaryjny.
Po śmierci Jana Sobieskiego opowiedział się podczas elekcji za stronnictwem Augusta Mocnego i otrzymawszy od niego na sejmie koronacyjnym urząd wojewody inowrocławskiego (1697-1703) stał się gorliwym zwolennikiem króla saskiego. Gałecki był jednym z dowódców posłanych na czele wojsk polsko-saskich do Gdańska w celu przepędzenia kontrkandydata do korony – księcia Conti. W latach następnych był posyłany w poselstwach do Szwecji, Danii i Holandii. Pozostał przy królu także w dobie wojny północnej 1701-1721, narażając się na nienawiść jego przeciwników. W 1703 r. doszedł do szczytu kariery otrzymując urząd wojewody kaliskiego.
Gałecki nie opuścił Augusta II w czasie elekcji Stanisława Leszczyńskiego (1704). Pod koniec czerwca 1704 r. został komendantem Lwowa i bronił miasta przed Szwedami. We wrześniu tego roku dostał się tam do niewoli szwedzkiej i powędrował jako jeniec wojenny do Sztokholmu. Wolność odzyskał pod koniec 1706 r. dzięki staraniom swojej energicznej małżonki Rozalii z Dzieduszyckich.
W następnych latach nie przejawiał większej aktywności politycznej i dawnego przywiązania do monarchy. Zabiegał o pokój i bezpieczeństwo województw wielkopolskich. Doczekał klęski Szwedów pod Połtawą, ucieczki Stanisława Leszczyńskiego i restauracji rządów Augusta II, który 29 października 1709 r. awansował go na wojewodę poznańskiego. Nie zmieniło to coraz bardziej krytycznego stanowiska Gałeckiego wobec króla. Zmarł w lecie 1711 roku w wieku 66 lat.
Rodzina
Franciszek Gałecki był dwukrotnie żonaty. W 1678 r. ożenił się z Katarzyną Słoniewską, wdową po Wasiczyńskim. Kolejne małżeństwo zawarł z Rozalią z Dzieduszyckich, z którą miał córkę Zofię „wielkiego rozsądku, niemijającej pobożności”, wizytkę w Lublinie. Jego synem był prawdopodobnie Franciszek Gałecki.
Gałecki jako starosta bydgoski[edytuj]
Franciszek Gałecki zapoczątkował ostatnią dynastię starostów bydgoskich, sprawujących władzę do zaboru Bydgoszczy przez Prusy 1772 r. Urząd starosty sprawował w latach 1676-1680 i ponownie od 16 lutego 1685 r. do 1710. 7 lutego 1680 r. cedował starostwo bydgoskie Janowi Karolowi Wolffowi, które pozostało w jego rękach do 1685 r.
Już na początku starościńskich rządów Gałeckiego została w Bydgoszczy reaktywowana mennica państwowa, która funkcjonowała od 1677 do 1688 r. 1 lipca 1689 r. zezwolił na wznowienie działalności przez bractwo kurkowe, które też dzięki jego protekcji uzyskało od króla Jana III Sobieskiego potwierdzenie wilkierza tego bractwa. Monarcha nie tylko zatwierdził wilkierz, ale przywilejem z 16 czerwca 1692 r. zwolnił króla kurkowego od wszelkich ciężarów miejskich.
W czasie jego rządów biblioteka bernardynów powiększyła się o cenne dary książkowe, zbudowany został nowy gmach szkoły przy kolegium jezuitów (1696), zatwierdzone zostały statuty cechów: mielcarzy (18 kwietnia 1689) i szewców (11 stycznia 1694), rozwijały się bractwa kościelne.
Mniej pozytywne aspekty jego rządów to wykup za pośrednictwem kupców toruńskich licznych nieruchomości w Bydgoszczy i okolicy, co zapewniło Gałeckim uprzywilejowaną pozycję na terenie Bydgoszczy. W 1690 r. nabył on bogate wójtostwo bydgoskie. Prawo dziedziczenia tego wójtostwa wraz z należącymi do niego wsiami, młynami i miastem Fordonem uzyskała na mocy przywileju królewskiego w lutym 1690 r. druga żona Gałeckiego - Rozalia z Dzieduszyckich. Jednocześnie została ona zobowiązana do płacenia 2 tysięcy złotych czynszu rocznego i odprowadzania jednej czwartej części dochodów do skarbu królewskiego. W 1695 r. Franciszek Gałecki, pomimo protestów bydgoszczan, zagarnął Glinki i Zielonkę, a także wszedł w posiadanie wielu kamienic w Bydgoszczy.
6 września 1710 r. Gałecki odstąpił starostwo bydgoskie za zgodą króla Augusta II – Franciszkowi Gałeckiemu.
Bibliografia
* Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom V. Bydgoszcz 1998. ISBN 83-85327-42-7, str. 33-35
* Biskup Marian red.: Historia Bydgoszczy. Tom I do roku 1920. Warszawa-Poznań: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, 1991
* Mincer Franciszek. Franciszek Zygmunt Gałecki – starosta bydgoski i przyjaciel króla Jana III. [w.] Kalendarz Bydgoski 1985
Franciszek Gałecki
Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
-
- Administrator
- Posty: 4635
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
- Kontakt:
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty