Franciszek Pfeiffer

Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Franciszek Pfeiffer

Post autor: Artur Rogóż »

Franciszek Edward Pfeiffer, ps. Radwan (ur. 21 stycznia 1895 w Łodzi, zm. 13 czerwca 1964 w Londynie) – polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego, w konspiracji dowódca I Obwodu Śródmieście w Warszawskim Okręgu AK w powstaniu warszawskim dowódca Grupy Śródmieście Północ – Radwan.

Życiorys
Dzieciństwo i młodość

Edward Pfeiffer urodził się 21 stycznia 1895 w łódzkiej rodzinie mieszczańskiej. Tamże ukończył szkołę średnią i w latach 1910–1912 był jednym z założycieli Polskiej Organizacji Skautowej, późniejszego Związku Harcerstwa Polskiego i tajnej organizacji gimnazjalnej „Samopomoc Koleżeńska”, pomagającej w nauce języka polskiego i historii Polski oraz kolportażu książek patriotycznych, zabronionych przez carską cenzurę.
I wojna światowa
Odznaka 5. Pułk Piechoty Legionów

W październiku 1914 z grupą skautów dołączył do IV batalionu 1. Pułku Piechoty Legionów. Przeniesiony następnie do 5. Pułku Piechoty Legionów, z którym pozostał emocjonalnie związany do końca swojego żołnierskiego życia. Brał udział w większości bitew stoczonych przez I Brygadę, ranny pod Ciemną. W stopniu kaprala skończył wojaczkę w okresie słynnego „kryzysu przysięgowego” na wierność Niemiec i Austrii, odmawiając wraz z innymi złożenia tej przysięgi. Przeszedł do pracy z harcerstwem – wówczas zalegalizowanym przez okupanta – oraz tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej, jako komendant obwodu w Okręgu Łódź. Szczególny nacisk położył na pracę z młodzieżą, przygotowując skautów do zbrojnego wystąpienia przeciw Niemcom. 11 listopada 1918 był jednym z czołowych organizatorów rozbrajania Niemców w Łodzi. Stanął na czele zorganizowanego w tym celu starszego harcerstwa, stworzył z nich kompanie Wojska Polskiego i zasilił szeregi tworzącego się w Warszawie I. Harcerskiego Batalionu WP.
Wojna polsko-bolszewicka.

Mianowany podchorążym, został zastępcą dowódcy 2. kompanii tegoż batalionu, który wszedł w skład 5. Pułku Piechoty Legionów. W jego szeregach, jako dowódca plutonu, a następnie kompanii i adiutant batalionu, przeszedł szlak Wilno – Dzwińsk – Kijów – Warszawa, aż do końca wojny polsko-bolszewickiej w 1920. Odznaczony m.in. Krzyżem Srebrny Orderu WojennegoVirtuti Militari, łotewskim Orderem Lech Plasis III klasy i czterokrotnie Krzyżem Walecznych.
Dwudziestolecie międzywojenne

Po wojnie poświęcił się całkowicie służbie wojskowej – szereg przydziałów służbowych, poza linowymi w 5. Pułk Piechoty Legionów, 67. Pułku Piechoty i 54. Pułk Piechoty Strzelców Kresowych było związanych z pracą wśród młodzieży. Podzielał on troskę o zdrowie fizyczne i moralne młodego pokolenia. Był oficerem kierującym Przysposobieniem Wojskowym w Krakowie, gdzie ukończył także studia w Szkole Nauk Politycznych przy Uniwersytecie Jagielońskim. Budował następnie obozy PW w różnych częściach kraju. Był delegatem ministra spraw wojskowych do Związku Harcerstwa Polskiego. Po awansie na podpułkownika w 1936 został powołany na stanowisko zastępcy dowódcy 54. Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Tarnopolu.
II wojna światowa

16 sierpnia 1939 przeniesiono go na stanowisko dowódcy samodzielnego batalionu fortecznego „Mikołow”, na prawach dowódcy pułku. 21 września 1939 otoczone ze wszystkich stron i pozbawione amunicji resztki Armii „Kraków” złożyły broń w pierwszej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim. Wśród kapitulujących oddziałów, obok Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej płk dypl. Stefana Roweckiego, znalazł się również samodzielny batalion forteczny „Mikołów”.

Ppłk Pfeiffer uniknął niewoli i kontynuował dalszą walkę w konspiracji. Został skierowany do Łodzi, na stanowisko zastępcy dowódcy tamtejszego Okręgu. Nim zdołał rozpocząć pracę, Gestapo znalazło się na jego tropie. Rodowity łodzianin, pochodzący ze znanej rodziny nie miał szans działania na terenie wcielonym do Rzeszy i gęsto nasyconym ludnością niemiecką. Zagrożony aresztowaniem, 20 listopada 1939 powrócił do Warszawy. Pod pseudonimem „Wilhelm”, a następnie „Gustaw”, podjął pracę w Oddziale Organizacyjnym Służby Zwycięstwu Polski. Zajmował się rozpoznawaniem i rozpracowywaniem powstających masowo organizacji konspiracyjnych.

Wkrótce nastąpiły wydarzenia, które wytrąciły ppłka Pfeiffera z pracy w KG SZP. Najpierw Służba Zwycięstwu Polski została przekształcona z ZWZ. Potem nadszedł z Paryża rozkaz polecający odsunięcie od poważniejszych stanowisk oficerów wywodzących się z Legionów. Było to następstwo dojścia do władzy stronnictw politycznych wrogich sanacji. Brały one odwet za minione lata, przeprowadzając czystkę personalną.

Widząc czystkę w Komendzie Głównej i w Okręgach, ppłk Pfeiffer usunął się sam. W lutym 1940 pod pseudonimem „Kotecki”, a następnie „Radwan” rozpoczął pracę nad organizacją Grupy Wojsk Polskich „Edward”, znanej też pod nazwą Bojowej Organizacji Wschód. Zapleczem politycznym był Obóz Polski Walczącej, utworzony na Węgrzech z inicjatywy byłego ministra w ostatnim gabinecie przedwrześniowym, Juliana Piaseckiego.

Grupa Wojsk Polskich „Edward” była organizacją kadrową. Opierała się na żołnierzach 5. Pułk Piechoty Legionów, jednostki, z którą ppłk Pfeiffer był przez wiele lat ściśle związany nie tylko służbowo, ale i emocjonalnie. Komórki organizacyjne były rozmieszczone wzdłuż linii kolejowej Warszawa – Wilno. Powstały zalążki dziesięciu batalionów o stanach od 30 do 300 ludzi.

Od roku 1942 GWP „Edward” została formalnie podporządkowana KG ZWZ, ale właściwa akcja scaleniowa nastąpiła dopiero w marcu 1944. Radwan objął stanowisko dowódcy Obwodu I Śródmieście w Warszawskim Okręgu AK.
Powstanie warszawskie

W powstaniu warszawskim dowodził Grupą Śródmieście Północ – Radwan. 20 września 1944 został dowódcą 28. Dywizji Piechoty AK im. Stefana Okrzei. Po upadku powstania trafił do obozu w Bergen-Belsen. Po wojnie pozostał na emigracji. Mianowany generałem brygady w 1964 przez Prezydenta RP Augusta Zaleskiego. Zmarł w 1964 w Londynie. Pochowany na Cmentarzu Starym przy ulicy Ogrodowej w Łodzi.
Awanse

kapitan – zweryfikowany w 1922 roku ze starszeństwem z 1 czerwca 1919
major – 18 lutego 1928 ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 119 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
podpułkownik – 27 czerwca 1935 ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 29 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
pułkownik – 27 sierpnia 1944
generał brygady – 19 marca 1964 mianowany przez Prezydenta RP Augusta Zaleskiego

Odznaczenia

Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Niepodległości
Krzyż Walecznych – czterokrotnie
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
Order Lech Plasis III klasy (Łotwa)

Bibliografia

Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski – Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 145
Aleksander Michalak – „Olczak” nie wraca, Polska Fundacja Kulturalna , Londyn 1993
Adam de Michelis, Alicja Rudniewska – Pod rozkazami"Konrada",Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1993
ODPOWIEDZ

Wróć do „Biografie”