Władysław Bończa-Uzdowski (ur. 23 sierpnia 1887 w Podborczach, w pow. chełmskim, zm. 21 marca[1] 1957 w Warszawie ) – polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego.
Życiorys
W latach 1910-1914 członek Organizacji Bojowej PPS, Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego.
W latach 1914-1917 w Legionach Polskich, po kryzysie przysięgowym internowany w Beniaminowie. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, dowódca 8 Pułku Piechoty Legionów. Od 1926 dowódca piechoty dywizyjnej 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu. 17 marca 1927 mianowany został dowódcą 28 Dywizji Piechoty w Warszawie. Na tym stanowisku pozostawał do 1939. W okresie od 15 stycznia 1928 do 20 lutego 1937 obowiązki dowódcy dywizji łączył z funkcją prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej.
1 stycznia 1928 Prezydent RP, Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1928 i lokatą 7.[2]
W wojnie obronnej 1939 dowodzona przez niego dywizja weszła w skład Armii "Łódź". 7 września otrzymał od gen. bryg. Wiktora Thommée polecenie objęcia dowództwa również nad 2 Dywizją Piechoty Legionów. 8 września około godz. 17.00 przekazał dowodzenie swemu zastępcy, płk dypl. Stefanowi Broniowskiemu, a sam wraz z szefem sztabu, ppłk dypl. Albinem Habina i oficerem operacyjnym, kpt. dypl. Janem Rześniowieckim wyjechał z miejsca postoju w poszukiwaniu gen. Juliusza Rómmla. Tym samym wyłamał się spod zwierzchności gen. Thommée, który z własnej inicjatywy przejął dowodzenie armią. Autor monografii Grupy Operacyjnej „Piotrków” stwierdza jednoznacznie, że „odjazd gen. Bończy-Uzdowskiego należy zakwalifikować jako ucieczkę z pola walki.” Generał poruszając się w kierunku Góry Kalwarii, w nocy z 8 na 9 września, w rejonie Mszczonowa wjechał na teren zajęty przez Wehrmacht. Po dwóch dniach marszu przeprawił się łódką przez Wisłę, a następnie zameldował się w Warszawie u gen. Rómmla. Z rozkazu dowódcy armii 13 września ponownie objął dowództwo 28 DP i wziął udział w obronie Modlina na odcinku „Pomiechówek”. Mieczysław Bielski podaje, że w Modlinie, gen. Thommée starał się odsunąć generała od dowodzenia dywizją. Mimo tego, w swoim rozkazie pożegnalnym do załogi Twierdzy Modlin złożył podziękowanie dowódcy 28 DP. Od 29 września w niewoli niemieckiej. Cały okres II wojny światowej spędził w Oflagu VIIA Murnau.
Po powrocie do kraju w 1946 ponownie został prezesem PZPN. W 1949 przeszedł na emeryturę. Zmarł w Warszawie 21 marca 1957 r.
Opinie
* Subiektywna opinia sporządzona przez Juliusza Rómmla prawdopodobnie w marcu lub kwietniu 1945 w oflagu VII A Murnau – „Jednostka bez wartości. Nie posiada żadnych zalet dowódczych. W roku 1939 „odłączył się” od swojej 28 dywizji i znalazł się w Warszawie, skąd potem był przeze mnie odesłany do Modlina – gdzie jednak niczym nie dowodził. Do wojska nie nadaje się. Nie nadaje się.”
* Kolejna opinia sporządzona 22 maja 1939 przez Stefana Roweckiego – „(...) dowodzi ponad 10 lat dywizją, z czego już pięć lat niczym się już nie zajmuje poza polowaniem, piciem i grą w karty. Podobno kiedyś był niezłym dowódcą liniowo-bojowym. Obecnie nerwus, przykry dla otoczenia, widać, że czas mu na emeryturę. Szkoda, żeby jakie miejsce w wojsku zabierał.”
Odznaczenia
* Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
* Krzyż Niepodległości z Mieczami
* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
* Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
* Krzyż Walecznych – czterokrotnie
* Złoty Krzyż Zasługi
Przypisy
1. ↑ Piotr Stawecki jako datę śmierci podaje 27 marca
2. ↑ Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 01.01.1928 r. w: Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 1 z 02.01.1928 r., s. 1
Bibliografia
* M. Bielski – Grupa Operacyjna „Piotrków” 1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1991, wyd. I, s. 193-195, 341, ISBN 83-11-07836-X
* T. Kryska-Karski i S. Żurakowski – Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i pop., s. 77
* M. Porwit – Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku, t. II, Odwrót i kontrofensywa, Warszawa 1983, wyd. II, s. 288, 290-292, 310, 312-313, ISBN 83-07-00645-7
* J. Rómmel – Generała Juliusza Rómmla opinie o wyższych oficerach WP, Wstęp i oprac. Z. Czerwiński, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 1 (143), Warszawa 1993, ss. 228-240
* J. Rómmel – Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1958
* S. Rowecki – Wspomnienia i notatki autobiograficzne (1906-1939), Wybór tekstów A. K. Kunert, J. Szyrmer, Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelnik", Warszawa 1988, s. 102-103, ISBN 83-07-01547-2
* P. Stawecki – Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, s. 344, ISBN 83-11-08262-6
* W. Strzałkowski – Życiorysy dowódców jednostek polskich w wojnie obronnej 1939 r., Bończa-Uzdowski Władysław (1887-1957) w: T. Jurga – Obrona Polski 1939, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990, wyd. I, s. 752, ISBN 83-211-1096-7
* J. Wróblewski – Armia „Łódź” 1939, Wydawnictwo MON, Warszawa 1975
* Narodowe Archiwum Cyfrowe [1]
Władysław Bończa-Uzdowski
Obszerny opis dziejów całości życia oraz dokonań wybitnej postaci.
-
- Administrator
- Posty: 4635
- https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
- Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
- Kontakt:
Przejdź do
- Historia Polski
- ↳ Regulamin oraz ogłoszenia
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego
- ↳ Ziemie polskie przed przybyciem Słowian
- ↳ Plemiona słowiańskie na ziemiach polskich
- ↳ Kultura i wierzenia Słowian
- ↳ Czasy przed powstaniem państwa polskiego ogólnie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Piastów
- ↳ Państwo pierwszych Piastów
- ↳ Polska dzielnicowa
- ↳ Zjednoczone Królestwo
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Piastów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska Jagiellonów
- ↳ Rządy Andegawenów w Polsce
- ↳ Polityka wewnętrzna i przemiany ustrojowe
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Stosunki polsko-litewskie
- ↳ Konflikt polsko-krzyżacki
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Polska Jagiellonów ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Polska króli elekcyjnych
- ↳ Pierwsi władcy elekcyjni
- ↳ Wazowie na tronie polskim
- ↳ Wiśniowecki i Sobieski
- ↳ Sasi na tronie polskim
- ↳ Stanisław August Poniatowski
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Polska króli elekcyjnych ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami
- ↳ Epoka napoleońska
- ↳ Powstania
- ↳ I Wojna Światowa
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Życie polityczne na emigracji
- ↳ Ziemie polskie pod zaborami ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej
- ↳ Bitwy, wojny i kampanie
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Ustrój, polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Dzieje II Rzeczypospolitej ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ II Wojna Światowa (1939-1945)
- ↳ Kampania wrześniowa
- ↳ Polacy na wojennych frontach
- ↳ Państwo podziemne i okupacja
- ↳ Powstanie Warszawskie
- ↳ Polityka, dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ II Wojna Światowa ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia PRL
- ↳ Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Opozycja i protesty w PRL
- ↳ Polityka, ustrój i dyplomacja
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia PRL ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia III Rzeczypospolitej
- ↳ Życie polityczne III RP
- ↳ Gospodarka, kultura i społeczeństwo
- ↳ Polska polityka zagraniczna
- ↳ Wojsko, technika i uzbrojenie
- ↳ Historia III RP ogólnie
- ↳ Biografie
- ↳ Ciekawe tematy dot. historii Polski na innych forach
- ↳ Historia Polski ogólnie
- ↳ Inne zagadnienia dotyczące historii Polski
- ↳ Alternatywna historia Polski
- ↳ Teksty źródłowe
- ↳ Zamki i pałace
- ↳ Tablice historyczne
- ↳ Słownik historyczny
- ↳ Drzewa genealogiczne
- ↳ Artykuły historyczne
- ↳ Historia lokalna
- ↳ Historia Polski na YouTube
- ↳ Ciekawostki historyczne na HistoriaPolski.eu
- ↳ Aktualności historyczne
- Działy specjalne powiązane z historią Polski
- ↳ Numizmatyka
- ↳ Heraldyka
- ↳ Archeologia Polski
- ↳ HistoriaPolski.eu for english users
- Recenzje
- ↳ Książki historyczne
- ↳ Filmy historyczne
- ↳ Gry komputerowe
- ↳ Strony internetowe o historii Polski
- ↳ Wolna Polska - prawdziwe informacje
- Pozostałe sekcje
- ↳ Hyde Park
- ↳ Pomoc dla użytkowników
- ↳ KONKURSY, PLEBISCYTY, QUIZY
- ↳ Humor
- Zaprzyjaźnione strony
- ↳ Artur Rogóż - Złote Finanse
- ↳ Serwis www.kliniska.com
- ↳ Wydawnictwo Bellona
- ↳ Polskie Dzieje - Historia Polski w Internecie
- ↳ Godło.pl
- ↳ II WOJNA ŚWIATOWA - największa baza danych dotyczących światowego konfliktu
- ↳ Nieznana historia
- ↳ Archiwa historyczne Videofact po polsku
- ↳ DENARY Władców Polski. Najstarsze polskie monety
- ↳ Historyczne bitwy
- ↳ historia-news.pl
- ↳ Ale Historia
- ↳ Forum Historyczne - historyk.eu
- ↳ Temida i Klio - historia prawa
- ↳ Wlochy.edu.pl: Włochy - Portal edukacyjno informacyjny
- ↳ Porty lotnicze i informacje o portach lotniczych
- ↳ historiami.pl Historia, tajemnice, opowieści, zagadki, fakty