Stalinogród

Za początek Polski Ludowej uznaje się ogłoszenie manifestu PKWN 22 lipca 1944 roku. Od tego czasu rozpoczyna się budowa ustroju opartego na przyjaźni z ZSRR i szybkie przechwytywanie władzy na rzecz działaczy komunistycznych. W roku 1952 państwo zmienia nazwę na Polską Rzeczpospolitą Ludową.
Adambik
Posty: 497
https://www.artistsworkshop.eu/meble-kuchenne-na-wymiar-warszawa-gdzie-zamowic/
Rejestracja: 24 lis 2010, 22:41

Stalinogród

Post autor: Adambik »

Sprawa słabo poruszana w mediach, częściej w rozmowach prywatnych. Chodzi mi o wiadomości dotyczące nadania nazwy Stalinogród Katowicom.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Re: Stalinogród

Post autor: Artur Rogóż »

W stosowny sposób postanowili też uczcić pamięć Stalina towarzysze partyjni ze Śląska. 6 marca 1953 r., dzień po zgonie generalissimusa, Komitet Wojewódzki PZPR i Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, powołując się na „wolę mieszkańców województwa katowickiego”, wystąpiły do Komitetu Centralnego PZPR i Rady Ministrów z wnioskiem o przemianowanie Katowic na Stalinogród i odpowiednią zmianę nazwy dotychczasowego województwa katowickiego.

Centralne władze PRL włączyły się do tej inicjatywy natychmiast, rozszerzając ja twórczo o warszawski Pałac Kultury. 7 marca 1953 r. Rada Ministrów i Rada Państwa podjęły wspólnie następującą uchwałę:

Dla uczczenia pamięci Wielkiego Wodza i Nauczyciela mas pracujących i jego wiekopomnych zasług dla Polski, Rada Państwa i Rada Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalają, co następuje:

1.
Zgodnie z wnioskiem Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Prezydium Katowickiej Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz Katowickiego Wojewódzkiego Komitetu Frontu Narodowego, miasto Katowice przemianować na STALINOGRÓD, a województwo katowickie na STALINOGRODZKIE.
2.
Pałacowi Kultury i Nauki, stanowiącemu dar Związku Radzieckiego dla stolicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, ofiarowany z inicjatywy JÓZEFA STALINA, nadać nazwę Pałacu Kultury i Nauki im. JÓZEFA STALINA.
3.
Na placu przed Pałacem Kultury i Nauki imienia JÓZEFA STALINA wznieść tow. JÓZEFOWI Stalinowi pomnik o wysokości nie mniejszej niż 30 metrów.

Uchwałę podpisali Przewodniczący Rady Państwa Aleksander Zawadzki i Prezes Rady Ministrów Bolesław Bierut.

Nazwa Katowice na ponad trzy lata znikła z mapy Polski. Władze PRL robiły wszystko, by wymazać z pamięci mieszkańców Stalinogrodu dawną nazwę ich miasta.

Matka Boska Stalinogrodzka?

Warto wspomnieć, że w pierwszym momencie to nie Katowice, lecz Częstochowa miała zostać nazwana Stalinogrodem. Pomysł takiej zmiany nazwy tego miasta upadł chyba tylko dlatego, że będący wówczas posłem na Sejm PRL pisarz śląski Gustaw Morcinek nie stracił przytomności umysłu i wyperswadował go retorycznym pytaniem: „Czy ludzie będą się teraz modlić do Matki Boskiej Stalinogrodzkiej?”.

Odważne

Tych, którzy mieli odwagę zaprotestować przeciwko nazwaniu Katowic Stalinogrodem, było niewielu. Jedynym znanym przypadkiem były trzy uczennice 9 klasy LO im. Marii Skłodowskiej-Curie w Chorzowie: Natalia Piekarska, Barbara Galas i (nieżyjąca już) Zofia Klimonda. Posługując się czcionkami z dziecięcej drukarki nastolatki rozpoczęły druk ulotek, w których przeciwstawiały się zmianie nazwy miasta, a na murach kredą i farbą napisały: „Precz ze Stalinogrodem”, „Komuna to zaraza”, „Śmierć komunie”.

Po kilku tygodniach licealistki zostały zatrzymane i poddane brutalnemu śledztwu. 8 czerwca 1953 r. Sąd Wojewódzki w Stalinogrodzie uznał je winnymi „sporządzenia i kolportażu ulotek o treści nawołującej do zbrodni i zawierających fałszywe wiadomości, mogące wyrządzić istotną szkodę interesom Państwa Polskiego” (art. 23 § 1 m.k.k.). Najstarsza z dziewcząt, Barbara Galas, została skazana na 4 lata więzienia, pozostałe sąd kazał zamknąć w zakładzie poprawczym.

Uznanie po upływie pół wieku

Nazwa Katowice pojawiła się ponownie na mapie Polski dopiero w wyniku politycznego przełomu, jaki miał miejsce w październiku 1956 r. Decyzję o jej przywróceniu podjęły na wspólnym posiedzeniu 21 X 1956 prezydia Wojewódzkiej i Miejskiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie.
historyk
Posty: 331
Rejestracja: 19 lis 2010, 20:35

Re: Stalinogród

Post autor: historyk »

Ciekawa sprawa z Gustawem Morcinkiem i jego inicjatywą nadania Katowicom nazwy Stalinogród... Morcinek w okresie międzywojennym poglądy miał dość antyniemieckie, natomiast od 1945 działał aktywnie na rzecz nowej władzy, był posłem na Sejm PRL i członkiem PZPR. Podobno jego inicjatywa nie była wcale taka spontaniczna, a pomysł pochodzi od Bieruta - ale czy są jakieś fakty na ten temat??? W Skoczowie stoi pomnik Morcinka, a jedna z głównych ulic nosi jego imię. Krótko mówiąc - postać niejednoznaczna.
Adambik
Posty: 497
Rejestracja: 24 lis 2010, 22:41

Re: Stalinogród

Post autor: Adambik »

A ja znalazłem coś takiego:
Do złożenia wniosku w Sejmie PRL zmuszono pisarza Gustawa Morcinka. Niewiele osób zdecydowało się głośno zaprotestować. Tym większe uznanie należy się trzem nastolatkom z Chorzowa – Natalii Piekarskiej, Zofii Klimondzie i Barbarze Galas, które własnoręcznie wykonały i rozrzuciły na ulicach ulotki piętnujące postępowanie władz. W 2004 r. Natalia Piekarska-Poneta i Barbara Nowakowska otrzymały tytuły Honorowego Obywatela Miasta Katowic.

W marcu 1956 r. podczas pobytu w Moskwie zmarł Bolesław Bierut. I sekretarzem KC PZPR został zrehabilitowany Władysław Gomułka. Rozpoczęła się tzw. odwilż. Dnia 21.10.1956 r. lokalne władze podjęły uchwałę o przywróceniu miastu Stalinogród nazwy Katowice. Rada Państwa wydała dekret w tej sprawie 10.12.1956 r., a sejm PRL zatwierdził go 22.03.1957 r. W Stalinogrodzie nie czekano na dopełnienie formalności i już w październiku 1956 r. ponownie zaczęto używać historycznej nazwy „Katowice”.
M-i
Posty: 2
Rejestracja: 07 mar 2011, 12:05

Re: Stalinogród

Post autor: M-i »

Artur Rogóż pisze:
3. Na placu przed Pałacem Kultury i Nauki imienia JÓZEFA STALINA wznieść tow. JÓZEFOWI Stalinowi pomnik o wysokości nie mniejszej niż 30 metrów.
Nie warto zmyślać, bo kłamstwo ma krótkie nogi. W uchwale opublikowanej w "Monitorze Polskim" 1953, nr 23, poz. 280 pkt 3 ma następującą treść:
Na placu przed Pałacem Kultury i Nauki imienia JÓZEFA STALINA wznieść pomnik JÓZEFOWI STALINOWI.
Artur Rogóż
Administrator
Posty: 4635
Rejestracja: 24 maja 2010, 04:01
Kontakt:

Re: Stalinogród

Post autor: Artur Rogóż »

Wybacz za błąd, ale był to cytat z internetu. Zaszła pomyłka, za której sprostowanie dziękuję.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Wprowadzenie demokracji ludowej 1945-1956”